عبدالناصر همتی رییس بانک مرکزی و کاندیدای ریاست جمهوری در تبیین برنامه های خود اعلام کرد که در دولت ایشان تورم به ۸ تا ۱۲ درصد کاهش و رشد اقتصادی به حداقل ۵ درصد افزایش خواهد یافت. او حاکمیت فن سالاری در تنظیم و اجرای بودجه کشور را از اهداف خود در دولت اعلام نمود. همتی اعلام کرده است که دولت باید دست و پای خود را از اقتصاد بیرون بکشد و آن را به بخش خصوصی واگذار کند. وی تعامل اقتصادی خارجی را جزو برنامه های اصلی خود برشمرد.
محسن رضایی یکی از نامزدهای ریاست جمهوری متعهد به تحقق ۵۹ محور از اهداف اقتصادی خود شد. بخشی از اهداف مورد نظر این کاندیدا بشرح ذیل است:
پرداخت ماهانه ۴۵۰ هزارتومان به ۴۰ میلیون نفر از جمعیت کشور، توسعه صادرات با همسایگان از طریق استانهای مرزی، ایجاد جاذبه در تولید ملی، افزایش و تثبیت پول ملی، تحول اساسی در نظام بانکی، تبدیل پول ملی ایران به قوی ترین پول منطقه در کنار یورو و دلار، اختصاص ۳۰ درصد از سهام بانکی به مردم، پرداخت حقوق به زنان خانه دار، تشکیل ایالت های اقتصادی با تفویض اختیارات به استانها، توسعه صنعت گردشگری، ایجاد جاذبه برای تولید، تشویق سرمایه گذاران ایرانی مقیم در خارج از کشور، قطع دست سیاستمداران از اقتصاد، تصحیح زیرساختها جهت بهبود ای کسب و کار، قطع دست دلالان از کشاورزی و تثبیت قیمت ارز و...
سیدابراهیم رئیسی از دیگر کاندیداهای موجود نیز برای موضوعات مختلف اقتصادی حساب ویژه ای باز کرده است
با مطالعه نامه ی توجیهی ایشان برای شرکت در انتخابات بویژه ۷ محورِ اعلام شده، به این نتیجه می رسیم که وی حل مشکلات اقتصادی و ایجاد روابط پایدار با کشورها را بعنوان اولویتهای خود جهت مدیریت دولت آینده در نظر گرفته است.
اصلاح نظام بانکی کشور، سوق دادن نقدینگی به سمت تولید، تک رقمی شدن تورم، ایجاد تیم اقتصادی هماهنگ، اجرای خصوصی سازی واقعی، استفاده از ۷۰ درصد ظرفیت خالی اقتصاد کشور، ایجاد سازوکارهای لازم برای افزایش تولید، عدم مداخله دولت در بازار، ایجاد جذابیت برای فعالیت‌های اقتصادی تولیدی و تعدیل مالیات دریافتی از تولیدکنندگان، کاهش میزان بیکاری در کشور، توسعه اقتصاد دریا و... تنها بخشی از محورهای اعلام شده از سوی سید ابراهیم رئیسی است.
برای فعالان بخش خصوصی مهم است که برنامه های ارایه شده واقعی، غیرِ بلندپروازانه و قابل اجرا باشند‌ و منتخب مردم تحت هیچ عنوان آنها را به دست فراموشی نسپارد. فعالان بخش خصوصی کشور که طی چندسال اخیر مشکلات بزرگ و شوکهای مختلفی را متحمل شده و برغم شدتِ شوکها کماکان بر پای خود ایستاده اند، حق دارند از میزان تحقق و اجرای آن شعارها مطمئن شوند.
فعالان اقتصادی بر اساس تجارب گذشته شان بخوبی می توانند شعارهای پوپولیستی که هدف آنها صرفاً کسب آراء است را از برنامه های واقعی شناسایی کنند.
از منظری عوام گرایانه شاید کلی گویی های انتخاباتی قرینه ای مثبت برای افزایش آرا باشد و از این طریق بشود بخشی از افکارِ عمومی شعارپسند را جذب نمود اما حساب بخش خصوصی از این حالت جداست و فعالان این بخش مبادرت به بررسی و تحلیل شعارها و راست آزمایی آنها می نمایند. بدیهی است که بخشی از شعارهای مطرح شده از سوی کاندیداها همان خواسته ی بخش خصوصی است اما باید توجه داشت که: میان اعلام و تحقق برنامه ها همواره فاصله ای وجود دارد که آن فاصله را واقعیتهای اقتصادی پس از پیروزی تعیین خواهد کرد‌. چیدن مشکلات در کنار هم و ادعای حل و فصل آنها بخش آسانِ معادله ی پیچیده ی اقتصاد کشور است.
برغم حاکم شدن برخی نشانه های کلی گویی و عوام گرایی بر بخشهایی از شعارها و برنامه های اقتصادی مطرح شده، از این منظر که همه نامزدها اولویت دولتِ آینده خود را به اقتصاد و اعتماد به بخش خصوصی اختصاص داده اند، جای امیدواری بسیار است.
اگر مبحث تحقق شعارها را اینگونه پیگیری کنیم که کدام نامزدِ پیروز بهتر می تواند برنامه های خود را عملی کند؟ به نظر می رسد که رئیسی از شانس بیشتری نسبت به رقیبان خود در این زمینه بهره می جوید چرا که تحقق برنامه ها و شعارها به همراهی و همکاری سایر قوا و دستگاههای کشور نیاز دارد که براساس نشانه های موجود ایشان از بیشترین همراهی و حمایت نهادهای ارشد همچون مجلس، قوه قضائیه، صدا و سیما و... بهره خواهد برد بنابراین با موانع داخلی جدی در اجرای اهداف و برنامه های خود مواجه نخواهد شد که این امر یک نقطه قوت برای دولت احتمالی ایشان محسوب می شود.
در هر حال بخش خصوصی کشور با دقت و حساسیت به آینده و نحوه تحقق شعارهای مطرح شده از طرف رئیس جمهور آینده و دولت ایشان خواهد نگریست. این را هم باید افزود که در صورت عملیاتی شدن شعارهای اقتصادی و اتخاذ شیوه ی تعامل متقابل با بخش خصوصی از طرف دولت آینده، مسلماً فعالان اقتصادی کشور از هیچ تلاش و کوششی در کمک به دولت آینده دریغ نخواهند نمود.
 

شهلا عموری

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز