کلیسای «سورپ کاراپت» واقع در آبادان
این کلیسا متعلق به ارمنی های گریگوری بود که محل آن جنب مسجد موسی بن جعفر (ع) یکی از زیباترین جلوه های مسالمت و دوستی و برادری مذاهب و ادیان در آبادان است. حضرت محمد (ص) در مورد عبادان فرموده اند: دو در گشوده است در بهشت، یک عبادان و دیگری از قزوین. اصحاب گفتند: عبادان محدث (جدید الاحداث) است.
پیامبر فرمودند: لیکن اول بقعه ای است که اهالی آن به عیسی بن مریم (ع) ایمان آورند. این کلیسا زیر نظر شورای خلیفه گری ارامنه جنوب و اصفهان فعالیت می کند و بنای آن با شماره ۸۳۵۲ در تاریخ نهم اردیبهشت ماه ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وجود کلیساهای متعدد، کنیسه ها، معابد سیک ها و هندوان، مساجد سایر ملل مسلمان و مسلمانان پیرو دیگر مذاهب اسلامی، همگی حاکی از وجود یک اعتقاد و احترام نسبت به معتقدین به دیگر ادیان است. هر چند که از این معابد و زیارتگاه ها تعداد محدودی بیشتر باقی نمانده آن هم بصورت نیمه ویران و متروکه و از بعضی از آنها فقط نامی بجا مانده است.
آبادان از دیر باز یکی از مظاهر گفت وگوی تمدن ها و پذیرش آرا وادیان سایر مذاهب بوده است، این موضوع را می توان با نگاهی ساده به تعداد معابد و مساجد پیروان سایر مذاهب و ادیان در این شهر کهن ایرانی دریافت. یکی از این مکان ها که هنوز سالم مانده، کلیسای کاراپت مقدس یکی از سه کلیسای شهرستان آبادان است.
کلیسای ارامنه گریگوری آبادان، کلیسایی که در سال ۱۹۵۸ میلادی (۱۳۳۶هجری خورشیدی) بنا شده و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنه مقیم آبادان محسوب می شده است.مجاورت این کلیسا با مسجد امام موسی بن جعفر (ع) جلوه ای از احترام متقابل پیروان الهی و یکی از زیباترین جلوه های گفت وگوی تمدن ها را به تصویر کشیده است.
کلیسا در گوشه ای از ساختمان مدرسه ملی ادب که ویژه دانش آموزان ارمنی مقیم آبادان است قرار گرفته و در روزهای دفاع مقدس نیز همچون مساجد شهر یکی از سنگرهای دفاع رزمندگان به شمار می آمد. بعد از پایان جنگ تحمیلی بازسازی کلیسا که ۴۰ درصد آسیب دیده بود از سال ۷۵ شروع و در سال ۷۸ پایان یافت و مجددا در این سال و با حضور اسقف ارامنه جنوب ایران و اصفهان، دکتر کوریون پاپیان، مهمانانی از کشور لبنان، فرماندار و نیز تنی چند از مسوولان محلی و ۴۰۰ میهمان از شهرهای تهران، اصفهان و شیراز بازگشایی شد.
دیوارهای کلیسا دارای چهار در دو لنگه قهوه ای رنگ چوبی است که بر هر لنگه آن نقش صلیبی برجسته است. کلیسا دارای دو گنبد مخروطی شکل آلومینیومی است که یکی بر ساختمان اصلی کلیسا و دیگری در قسمت انتهایی کلیسا جایی که ناقوس واقع شده قرار دارند.
پیش از جنگ تحمیلی بین یکهزارو۷۰۰ تا دو هزار خانوار ارمنی در آبادان سکونت داشتند که پس از جنگ تعداد کمی از آنان به آبادان بازگشتند. ارامنه آیین های مذهبی خود را در طول سال شامل روز ۲۵ دسامبر، تولد حضرت عیسی (ع)، مراسم ژانویه و آغاز سال میلادی، ۶ ژانویه مراسم غسل تعمید برگزار می کنند و در روزهای یکشنبه نیز آیین عبادت انجام و ناقوس کلیسا به صدا درمی آید و گروهی سرود مذهبی می خوانند و کشیش نیز برای عبادت کنندگان دعا و نیایش می خواند.
کلیسای کریستوفر و آشوری دو کلیسای دیگر آبادان بودند که اکنون هیچ اثری از آنها بر جای نمانده است.کلیسای کریستوفر در منطقه بریم آبادان در سال ۱۹۲۸ میلادی (۱۳۰۶ هجری خورشیدی) احداث شد و متعلق به مسیحیان پروتستان آبادان بود.کلیسای آشوری نیز در سال ۱۹۵۱ میلادی (۱۳۲۹ هجری خورشیدی) در نزدیکی فلکه الفی تاسیس و مورد استفاده مسیحیان آشوری آبادان قرارمی گرفت.
