اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز

پل بند شادروان(قیصر)

 

پل شادُروان شوشتر یا بند قیصر این پل بند مربوط به دوران ساسانی است. پل شادروان شوشتر قدیمی‌ترین پل جهان می‌باشد که دارای ۴۴ دهنه بوده و حدود ۵۰ درصد آن بازسازی شده‌است.

وصف ساخت پل در شاهنامه فردوسی به شعر درآمده است. به موجب روایات شرقی شاپور یکم شاهنشاه ساسانی پس از اسارت والریانوس امپراتور روم او را مجبور کرد که در ساختمان سد نزدیک به شوشتر کار کند. این سد ۱۵۰۰ قدم طول داشت و هنوز هم برای برگرداندن آب کارون به مزارع بکار می‌رود.

احتمال قوی می‌رود که شاهنشاه ایران اسیران رومی را در ناحیهٔ گندی شاپور و شوشتر مستقر کرده باشد. ایرانیان مهارت رومیان را در فنون بسیار اهمیت می‌دادند و بلاشک هم سد و پل بزرگ شوشتر عمل مهندسین رومی است. این پل بند بعد از بندامیر بزرگ ترین پل بند سنگی ایران است.

پیشینه تاریخی

این سد ۱۵۰۰ قدم طول داشت و احتمال قوی می‌رود که شاهنشاه ساسانی ایران برای ساخت آن اسیران رومی را در ناحیهٔ گندی شاپور و شوشتر بکار گماشته باشد.

پل بند شادروان دارای ۴۴ دهانه بوده که در حال حاضر تعداد ۳۷ دهانه آن موجوداست. ظاهراً این پل در طول تاریخ چند بار به عمد تخریب شده‌است.

فردوسی در شاهنامه خود ابیاتی را در وصف ساخت پل شادروان آورده‌است.

 

همی برد هر سو برانوش را        بدو داشتی در سخن گوش را

یکی رود بد پهن در شوشتر        که ماهی نکردی برو بر گذر

برانوش را گفت گر هندسی        پلی ساز آنجا چنان چون رسی

که ما بازگردیم و آن پل به جای        بماند به دانایی رهنمای

به رش کرده بالای این پل هزار        بخواهی ز گنج آنچه آید به کار

تو از دانشی فیلسوفان روم        فراز آر چندی بران مرز و بوم

چو این پل برآید سوی خان خویش        برو تازیان باش مهمان خویش

ابا شادمانی و با ایمنی        ز بد دور وز دست اهریمنی

به تدبیر آن پل باستاد مرد        فراز آوریدش بران کارکرد

بپردخت شاپور گنجی بران        که زان باشد آسانی مردمان

چو شد شه برانوش کرد آن تمام        پلی کرد بالا هزارانش گام

چو شد پل تمام او ز ششتر برفت        سوی خان خود روی بنهاد تفت

ثبت ملی و ثبت در فهرست میراث جهانی

بند قیصر یا پل شادُروان شوشتر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۷۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۹ نیز این پل-بند به همراه ۱۵ اثر تاریخی آبی دیگر شوشتر به صورت یکجا در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.

 موقعیت مکانی (اینجا کلیک کنید)