به‌دنبال بر‌گزاری نشست جمعی از فعالان اقتصادی با رئیس‌جمهور پیرامون چالش‌های پیش‌روی صادرات و در راستای بررسی تخصصی این چالش‌‌ها اولین نشست صادرکنندگان با رئیس‌کل بانک مرکزی برگزار شد. در نشست فعالان اقتصادی با علی صالح‌آبادی «موانع رفع تعهد ارزی»، «تفاوت نرخ ارز نیما با سنا»، «معطلی پرونده‌های واردات در مقابل صادرات» و «بلوکه‌شدن ۳۵‌درصدی منابع صادرکنندگان نزد بانک مرکزی» از جمله مهم‌ترین مسائلی بود که از سوی حاضران مطرح شد.

 فعالان اقتصادی پیش‌تر در نشست با سید‌ابراهیم رئیسی از «حذف ارز چندنرخی در کنار اجرای سیاست ارزی منسجم»، «همراهی با صادرکنندگان جهت تسهیل در شیوه بازگرداندن ارزهای صادراتی»، «پایان‌دادن به تشتت دستورات و تصمیم‌گیری جزیره‌‌ای»، «پرهیز از ممنوعیت گاه‌وبیگاه صادرات»، و... سخن گفته بودند. رئیسی در واکنش به مطالبات آنها چند دستور به تیم اقتصادی داد. 

وی گفته بود: «همه مسوولان به‌گونه‌‌ای عمل کنند که صادرکنندگان آثار حمایت دولت را ببینند. درضمن متعهد به ثبات در تصمیم‌گیری‌‌ها و پرهیز از تصمیمات لحظه‌‌ای باشند. در عین حال از سهولت متهم کردن صادرکنندگان پرهیز کنند.» در این نشست مقرر شده بود برای پیگیری دقیق‌‌تر مسائل تیم اقتصادی با فعالان اقتصادی نشست تخصصی برگزار کنند. براین اساس روز پنج‌شنبه نمایندگان اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور و فعالان اقتصادی با رئیس‌کل بانک مرکزی دیدار کردند. صالح‌آبادی در واکنش به درخواست‌‌های فعالان اقتصادی درباره «رفع موانع تعهد ارزی» و «تفاوت نرخ ارز در سامانه نیما با سنا» قول داد تا با بر‌گزاری کمیته‌های تخصصی با حضور فعالان اقتصادی، دستورالعمل‌‌های موجود را بازنگری کند.

   وعده بازنگری دستورالعمل‌‌ها
 در نشست نمایندگان اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور و فعالان اقتصادی به گفته رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، تجار درباره موانع رفع تعهد ارزی و تفاوت نرخ ارز در سامانه نیما با سامانه سنا سخن گفتند و رئیس‌کل بانک مرکزی قول داد تا با بر‌گزاری کمیته‌های تخصصی با حضور فعالان اقتصادی، دستورالعمل‌‌ها را بازنگری کند. محمد لاهوتی در گفت‌‌وگو با خبر‌گزاری فارس افزود: این جلسه با حضور فعالان اقتصادی سراسر کشور و تعدادی از صادرکنندگان بزرگ فولادی، پتروشیمی و صنعت مس کشور با رئیس‌کل بانک مرکزی برگزار شد و در آن، موضوعاتی حول محور مشکلات تخصیص، تامین و فروش ارز در سامانه نیما بود که برای اولین‌بار، هم پتروشیمی‌‌ها و فعالان بخش‌خصوصی اتاق‌های بازرگانی به‌صورت متفق‌‌القول نسبت به پایین‌بودن نرخ ارز در سامانه نیما گلایه‌‌مند بودند.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: فعالان اقتصادی بر این باورند که مابه‌‌التفاوت نرخ ارز در سفره مردم اثری ندارد و همه از رئیس‌کل بانک مرکزی خواستند که برای رفع این فاصله تدبیری ‌اندیشیده شود که رئیس‌کل بانک مرکزی نیز اعلام کردند که این بانک به‌دنبال این است که منشأ تفاوت نرخ ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی کجا است تا بتوان برای آن چاره‌‌اندیشی کرد.  وی تصریح کرد: نکته بعدی که در این نشست مطرح شد، مرتبط با سیاستگذاری‌‌های بانک مرکزی ظرف سه سال گذشته بود که بر این اساس درخواست پایش و بازنگری دستورالعمل‌‌های صادره در این مدت از سوی فعالان اقتصادی مطرح شد و در حوزه رفع تعهد ارزی نیز نکاتی عنوان شد تا با برطرف‌کردن موانع مرتبط با آن از سوی بانک مرکزی، صادرکنندگان بتوانند به مسیر خود در راه ارزآوری با قدرت بیشتری ادامه دهند که بر این اساس رئیس‌کل بانک مرکزی، پیشنهاد تشکیل کمیته‌های تخصصی برای پایش دستورالعمل‌‌های این حوزه را با حضور فعالان اقتصادی ارائه داده و قول داد تا از نظر تشکل‌‌های اقتصادی برای افزایش تجارت خارجی استفاده شود.

لاهوتی با بیان اینکه تفاوت نرخ ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی اکنون به‌گونه‌‌ای است که بسیاری از صادرکنندگان را متضرر می‌‌کند؛ افزود: چرا‌که برخی از صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما عرضه می‎‌‌کنند؛ باید با تفاوت قیمت چند هزار تومانی با نرخ ارزی که موردمحاسبه برای خرید مواد اولیه آنها قرار می‌‌گیرد، ارز خود را بفروشند و این ضرر سنگینی را به آنها تحمیل خواهد کرد.  رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه ۵۰‌درصد صادرات غیرنفتی ایران را کالا‌هایی به غیر از پتروشیمی و میعانات گازی تشکیل می‌دهند که اتفاقا صادرکنندگان آنها، ۹۵‌درصد کارت‌های بازرگانی را به خود اختصاص داده‌‌اند؛ گفت: این در حالی است که این صادرکنندگان توانایی عرضه ارز خود در سامانه نیما را ندارند؛ چراکه باید مواد اولیه مورد نیاز خود را با قیمت ارز آزاد تهیه کنند. 

 وی افزود: یکی از موارد دیگری که در این جلسه مطرح شد، معطلی واردکنندگان و صادرکنندگان در بانک مرکزی برای تائید پرونده‌های واردات در مقابل صادرات است؛ چرا‌که تعداد معدودی از پرونده‌ها اگرچه یک هفته‌‌ای تائید می‌‌شوند؛ اما اغلب پرونده‌های واردات در مقابل صادرات، حتی تا ۴۰روز هم معطل می‌‌مانند؛ در حالی که این ارز خارج از سامانه نیما و بانک مرکزی تبادل شده و مشخص نیست که این معطلی تائید با توجه به اینکه بانک مرکزی تامین‌‌کننده ارز نیست، چه دلیلی دارد. به گفته لاهوتی، آن دسته از افرادی که برای دریافت ارز اقدام می‌کنند؛ باید ۳۵‌درصد مبلغ مورد نیاز را به صورت سپرده نزد بانک مرکزی بگذارند که این امر هزینه تجارت را برای آنها بالا می‌برد و بخش عمده نقدینگی آنها را بلوکه می‌‌کند که البته رئیس‌کل بانک مرکزی قول داد که این موضوع را بررسی و برای آن چاره‌‌اندیشی کند.

وی با اشاره به انتقاد عدم‌‌امکان معامله مستقیم واردکنندگان و صادرکنندگان در سامانه نیما از سوی فعالان اقتصادی، افزود: فعالان اقتصادی در جلسه با رئیس‌کل بانک مرکزی، تاکید فراوانی بر اجرایی‌شدن ابلاغیه‌۲۱۴ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در اردیبهشت‌ماه امسال و همچنین ابلاغیه معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در مهرماه امسال داشتند.