سیاوش رضایی در گزارشی که در شماره امروز (شنبه 27 آذر ) روزنامه ایران منتشر شد نوشت:
لایحه بودجه ۳۶۳۱ هزار میلیارد تومانی سال ۱۴۰۱، به عنوان نخستین بودجه دولت سیزدهم راهی مجلس شده است تا پس از طی مراحل قانونی و بررسی در کمیسیون‌های مختلف و در نهایت کمیسیون تلفیق به قانون تبدیل شود.
بودجه‌های سنواتی به‌طور معمول بر‌اساس ظرفیت‌هایی که برای درآمدزایی وجود دارد و بر پایه اولویت‌هایی که درنظر گرفته می‌شود، میان بخش‌های مختلف توزیع می‌شود تا در نهایت دولت با هزینه این مبلغ بتواند اهداف پیش‌بینی شده برای سال آینده را محقق کند.
تمام ۸۵ میلیون ایرانی از بخش‌های مختلف بودجه سهم دارند که این سهم برای هربخش و فصل متفاوت است و در واقع اولویت‌های دولت را مشخص می‌کند.
دولت برای سال آینده بودجه‌ای با سقف کل بیش از ۳۶۳۱ هزار میلیارد تومانی را تدوین کرده که از این رقم بیش از ۲۲۲۱ هزار میلیارد تومان سهم شرکت‌های دولتی ارائه‌کننده خدمات عمومی است. همچنین در این لایحه درآمدها بیش از ۶۶۴ هزار میلیارد تومان و هزینه‌ها بیش از ۹۶۵ هزار میلیارد تومان لحاظ شده است. در این لایحه واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که به صورت عمده به فروش نفت و گاز مربوط می‌شود، بیش از ۴۰۸ هزار میلیارد تومان و واگذاری دارایی‌های مالی (فروش اوراق و اموال مازاد دولت) بیش از ۲۹۹ هزار میلیارد تومان منظور شده است. بدین ترتیب مجموع منابع عمومی دولت به ۱۳۷۲ هزار میلیارد تومان می‌رسد. در بخش هزینه‌ها نیز همان‌گونه که اشاره شد، هزینه‌ها بیش از ۹۶۵ هزار میلیارد تومان، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای یا همان بودجه عمرانی بیش از ۲۵۱ هزار میلیارد تومان و تملک دارایی‌های مالی (بازخرید اوراق فروخته شده در سال‌های قبل) ۱۵۵ هزار میلیارد تومان است.
«ایران» از سرانه هر ایرانی از بخش‌های مختلف لایحه بودجه ۱۴۰۱ گزارش می‌دهد
سهم من از بودجه کل
بر این اساس با درنظر گرفتن جمعیت ۸۵ میلیون نفری کشور، سهم هر ایرانی از بودجه کل ۳۶۳۱ هزار میلیارد تومانی سال آینده، ۴۲ میلیون و ۷۱۸ هزار و ۴۷۶ تومان است. سهم هر نفر از درآمد ۶۶۴ هزار میلیارد تومانی نیز ۷ میلیون و ۸۱۶ هزار و ۵۷۶ تومان برآورد می‌شود.
با توجه به درآمد ۳۵۱ هزار میلیارد تومانی صادرات نفت خام در سال آینده سهم هر ایرانی از این محل به ۴ میلیون و ۱۲۹ هزار و ۴۱۱ تومان می‌رسد. در لایحه بودجه ۱۴۰۱، فروش اوراق و اموال مازاد نیز بیش از ۲۹۹ هزار میلیارد تومان است که سرانه هر ایرانی ۳ میلیون و ۵۱۹ هزار و ۳۶۴ تومان خواهد بود. بدین ترتیب از مجموع منابع عمومی دولت با رقم ۱۳۷۲ هزار میلیارد تومان، سهم هر نفر ۱۶ میلیون و ۱۴۱ هزار و ۱۷۶ تومان برآورد می‌شود.
در بخش هزینه‌ها با رقم پیش‌بینی شده ۹۶۵ هزار میلیارد تومان، سهم هر نفر ۱۱ میلیون و ۳۵۵ هزار و ۱۱۷ تومان است. این درحالی است که از ۲۵۱ هزار میلیارد تومانی که برای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای یا همان بودجه عمرانی درنظر گرفته شده است، به ازای هر ایرانی ۲ میلیون و ۹۶۲ هزار و ۵۲۹ تومان هزینه خواهد شد. در سال آینده دولت به ازای هر ایرانی یک میلیون و ۸۲۳ هزار و ۵۲۹ تومان نیز برای بازخرید اوراق منتشر شده در سال‌های قبل هزینه خواهد کرد که مجموع آن به ۱۵۵ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
در لایحه سال آینده بیش از ۲۲۲۱ هزار میلیارد تومان هم برای شرکت‌های دولتی اعتبار تخصیص یافته است و بر این اساس سهم هر نفر از این بخش نیز به ۲۶ میلیون و ۱۳۴ هزار و ۲۱۰ تومان می‌رسد.
در مجموع هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای که در لایحه سال آینده به ۱۲۱۶ هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود، میان ۱۰ فصل اصلی شامل امور خدمات عمومی، دفاعی و امنیتی، قضایی، اقتصادی، محیط زیست، مسکن و شهرسازی، سلامت، فرهنگ، آموزش و پژوهش و رفاه اجتماعی، با نسبت‌های مختلفی توزیع می‌شود.
سهم من از رفاه
در لایحه بودجه سال آینده دولت بیش از ۳۴۲ هزار و ۳۰۵ میلیارد تومان برای فصل رفاه اجتماعی در نظر گرفته است که این فصل شامل امداد و نجات، بیمه‌های اجتماعی، امور حمایتی، توانبخشی و تحقیق و توسعه امور رفاه اجتماعی می‌شود. از مجموع اعتبار پیش‌بینی شده بیش از ۲۸۳ هزار میلیارد تومان بودجه هزینه‌ای و ۵۱۴ میلیارد تومان بودجه عمرانی است. علاوه بر این بیش از ۵۸ هزار میلیارد تومان هم به عنوان یارانه برای این بخش اختصاص یافته است. در مجموع سهم این فصل از مجموع ۱۲۱۶ هزار میلیارد تومان هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، ۲۸,۱ درصد و از مصارف عمومی ۲۴.۹ درصد می‌رسد که بالاترین سهم درمیان فصول دهگانه است.
سهم هر ایرانی نیز از رفاه اجتماعی ۴ میلیون و ۲۷ هزار و ۱۱۸ تومان خواهد بود.
سهم من از دفاع و امنیت
فصل امور دفاعی و امنیتی در لایحه بودجه سال آینده بیش از ۱۹۸ هزار و ۴۲۲ میلیارد تومان اعتبار دارد که با سهم ۱۶,۳ درصدی (سهم ۱۴.۴ درصد ازمصارف عمومی) در جایگاه دوم قرار دارد. این فصل شامل بخش‌هایی مانند دفاع، حفظ نظم و امنیت عمومی و تحقیق و توسعه امور دفاعی و امنیتی است. در این فصل نیز سهم هزینه‌های جاری ۱۹۵ هزار میلیارد تومان و سهم عمران ۳.۲ هزار میلیارد تومان است. در این فصل سهم هر نفر ۲ میلیون و ۳۳۴ هزار و ۳۸۰ تومان برآورد می‌شود.
سهم من از آموزش و پژوهش
در میان فصول دهگانه، فصل امور آموزش و پژوهش با سهم ۱۵,۴ درصد از کل بودجه هزینه‌ای و عمرانی و ۱۳.۶ درصد از مصارف عمومی در رتبه سوم قرار دارد. آموزش و پرورش عمومی، آموزش فنی و حرفه‌ای و مهارت‌آموزی، آموزش عالی، پژوهش‌های پایه‌ای، پژوهش‌های توسعه‌ای و تحقیق و توسعه آموزش و پژوهش زیربخش‌های این فصل محسوب می‌شود. در سال آینده ۱۷۹ هزار میلیارد تومان برای هزینه‌های جاری و ۷.۵ هزار میلیارد تومان برای عملیات عمرانی در نظر گرفته شده است. ۱.۱ هزار میلیارد تومان هم به عنوان یارانه اختصاص داده شده و بودجه کل این فصل را به بیش از ۱۸۷ هزار میلیارد تومان رسانده است. در این فصل هم سهم هر ایرانی به ۲ میلیون و ۲۰۷ هزار و ۵۸۷ تومان می‌رسد.
سهم من از سلامت
بودجه فصل امور سلامت بالغ بر ۱۳۱ هزار میلیارد تومان است که ۱۲۰ هزار میلیارد تومان آن هزینه جاری، ۳,۷ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی و ۶.۶ هزار میلیارد تومان یارانه است. در مجموع سهم این فصل نیز از هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۱۰.۷ درصد و ۹.۵ درصد از مصارف عمومی محاسبه شده است. بدین ترتیب سهم هر نفر از این فصل یک میلیون و ۵۴۳ هزار و ۴۹ تومان است.
سهم من از اقتصاد
دولت در لایحه خود ۸۱,۳ هزار میلیارد تومان برای فصل امور اقتصادی شامل انرژی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، حمل و نقل، صنعت و معدن، بازرگانی، کشاورزی و منابع طبیعی، منابع آب، روابط کار، تعاون و تحقیق و پژوهش در نظر گرفته که ۱۹.۸ هزار میلیارد تومان هزینه‌ای، ۵۸ هزار میلیارد تومان عمرانی و ۲.۶ هزار میلیارد تومان یارانه منظور شده است. در مجموع سهم این فصل به ۶.۶ درصد (۵.۹ درصد از مصارف عمومی) می‌رسد. بدین ترتیب سهم هر ایرانی از این فصل ۹۵۶ هزار و ۶۰۱ تومان است.
سهم من از خدمات عمومی
فصل امور خدمات عمومی شامل قانونگذاری، اداره امور عمومی، خدمات مالی و مالیاتی و تحقیق و توسعه ۳۵,۴ هزار میلیارد تومان بودجه دارد که ۳۱ هزار میلیارد تومان برای هزینه و ۳.۶ هزار میلیارد تومان برای عمران در نظر گرفته شده است و سهم این فصل را به ۲.۹۱ درصد (۲.۵۸ درصد از مصارف عمومی) می‌رساند. با این رقم سهم هر نفر از این فصل ۴۱۷ هزار و ۳۲۶ تومان است.
سهم من از امور قضایی
در سال آینده فصل امور قضایی ۲۹ هزار میلیارد تومان برای هزینه‌ها و ۵ هزار میلیارد تومان برای امور عمرانی و در مجموع ۳۴ هزار میلیارد تومان بودجه دارد. این بخش که شامل اداره امور قضایی و تحقیق و توسعه می‌شود سهم ۲,۸۲ درصد از بودجه (۲.۵ درصد از مصارف عمومی) دارد. بدین ترتیب سهم هر ایرانی از این فصل نیز۴۰۴ هزار و ۳۴۴ تومان است.
سهم من از فرهنگ
فصل امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری که اموری مانند دین و مذهب، ورزش و تفریحات، فرهنگ و هنر، میراث فرهنگی، رسانه، گردشگری، صنایع دستی و تحقیق و توسعه را دربر می‌گیرد ۲۲,۹ هزار میلیارد تومان شامل ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه و ۷ هزار میلیارد تومان امور عمرانی اعتبار دارد و سهم آن از بودجه به ۱.۸۸ درصد (۱.۶۷ درصد از مصارف عمومی) می‌رسد. سهم هر نفر از این فصل هم ۲۶۹ هزار و ۸۸۰ تومان محاسبه می‌شود.
سهم من از مسکن
در سال آینده فصل امور مسکن و عمران شهری و روستایی که بخش‌هایی مانند مسکن، توسعه خدمات شهری، روستایی و عشاری، آب و فاضلاب و تحقیق و توسعه را شامل می‌شود، ۸,۳ هزار میلیارد تومان اعتبار دارد که سهم هزینه‌ها ۳۱۹ میلیارد تومان و سهم عمران ۷.۸ هزار میلیارد تومان است. با در نظر گرفتن این مبالغ سهم این فصل از بودجه ۶۷ صدم درصد (۵۹ صدم درصد از مصارف عمومی) و سهم هر ایرانی از آن ۹۶ هزار و ۶۶۱ تومان است.
سهم من از محیط زیست
اعتبار پیش‌بینی شده برای فصل امور محیط زیست، ۲,۱ هزار میلیارد تومان است که ۱.۵ هزار میلیارد تومان آن هزینه و ۶۳۸ میلیارد تومان برای امور عمرانی است و سهم این فصل را از بودجه به ۱۷ صدم درصد (۱۵ صدم درصد از مصارف عمومی) می‌رساند. بر این اساس سهم هر ایرانی از این فصل به ۲۵ هزار و ۳۵۳ تومان می‌رسد.
