هزینه زندگی
روز گذشته مرکز آمار گزارشی از شاخص تورم مصرف کننده در استان‌های کشور منتشر کرد که بر اساس آن بیشترین تورم سالانه مربوط به استان کردستان با ۴۸.۶ درصد و کمترین نیز به استان قم با ۳۹.۲ درصد اختصاص داشت.
بر اساس گزارش هفته گذشته این مرکز نرخ تورم سالانه کشور در خرداد سال جاری به ۴۳ درصد، نرخ تورم نقطه‌ای به ۴۷.۶ درصد و تورم ماهانه نیز به ۲.۵ درصد رسیده بود. با وجود اینکه نرخ تورم نقطه‌ای فاصله‌ای ۲.۴ درصدی با ۵۰ درصد دارد، اما گزارش دیگر مرکزآمار نشان می‌دهد که این تورم برای دهک‌های اول هزینه‌ای، ۵۱.۶ درصد بوده که نسبت به اردیبهشت افزایشی ۱.۶ درصدی داشته؛ عمده دلیل بالا بودن نرخ تورم نقطه‌ای برای دهک آسیب‌پذیر جامعه، تغییر مداوم و متناوب تورم خوراکی‌ها به خصوص کالا‌هایی است که نقش عمده‌ای در سبد مصرفی خانوار‌ها دارند؛ مانند غلات و انواع گوشت با ادامه یافتن روند تورمی در خرداد ۱۴۰۰، تامین حداقل سفره خوراکی برای دهک‌های پایین درآمدی سخت‌تر خواهد شد.
مقایسه داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد نرخ تورم در خرداد سال جاری، در قله ۲۶ ساله قرار دارد و با توجه به شرایط مالی کشور، دور از ذهن نیست که مجددا در ماه جاری افزایش یابد.
کمترین تورم به تهران رسید
با استناد به آنچه مرکز آمار منتشر کرده، استان تهران با ۴۳.۱ درصد کمترین و استان ایلام با ۵۶.۱ درصد بیشترین تورم نقطه‌ای منتهی به خرداد سال جاری را به نام خود ثبت کردند. در ماه گذشته تورم سالانه اغلب استان‌های مرزی کشور بالاتر از تورم سالانه کشور بوده و شاید بتوان ادعا کرد که در این استان‌ها که با بیکاری توامان نیز دست و پنجه نرم می‌کنند، ممکن است شرایط بدتری در ماه‌های پیش رو داشته باشند. به‌طور کلی ۲۰ تورم سالانه ۲۰ استان بالاتر از تورم سالانه کل کشور بود. این رقم برای سال گذشته ۱۷ استان اعلام شده بود. البته در شرایطی که نرخ تورم در اوج ۲۶ ساله خود قرار دارد، سبقت تورم استان‌ها از تورم متوسط کشور، دور از ذهن نخواهد بود.
۱۶ استان خوراکی را گران‌تر از متوسط کشور می‌خرند
در ۱۶ استان کشور وضعیت تورم سالانه گروه کالایی خوراکی و آشامیدنی نگران‌کننده و بالاتر از تورم سالانه ۵۱.۶ درصدی کشور است. نکته دیگر در این خصوص پایین بودن تورم خوراکی ۴۹.۲ درصدی در پایتخت است. کمترین تورم سالانه در این گروه کالاها را گیلان با ۴۳.۶ درصد و بیشترین را نیز استان آذربایجان غربی با ۵۸.۷ درصد به خود اختصاص دادند. به مانند تورم سالانه، در ۱۶ استان نیز تورم نقطه‌ای گروه کالایی خوراکی و آشامیدنی نیز بالاتر از ۶۲.۳ درصد است. در گروه کالاها و خدمات غیرخوراکی نیز ۱۸ استان تورم سالانه بالاتر از ۳۸.۹ درصدی داشتند. اما در خصوص تورم نقطه‌ای، استان زنجان با رقم ۵۵.۱ درصد بیشترین تورم نقطه‌ای در کشور را به ثبت رساند که حدود ۱۵ درصد بیشتر از تورم نقطه‌ای کشور است. این استان به جز در بخش‌های ارتباطات و آموزش، در باقی بخش‌ها تورم نقطه‌ای بالاتر از متوسط کشور داشت. در بخش کالا‌های خوراکی و آشامیدنی، دو استان البرز و آذربایجان غربی تورم نقطه‌ای به ترتیب ۶۸.۳ و ۶۸.۱ درصدی داشتند. کمترین تورم نقطه‌ای خوارکی نیز به استان زنجان با ۵۳.۵ درصد اختصاص داشت. در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار به تورم نقطه‌ای در بخش مسکن، آب و برق و سوخت نیز اشاره شده که با استناد به این آمار‌ها وضعیت استان همدان در خرداد ماه نگران‌کننده است. این استان بیشترین تورم را با ۳۹.۵ درصد به خود اختصاص داد.
این در حالی است که تورم نقطه‌ای این بخش در کل کشور ۲۸.۵ درصد بود. در مورد بهداشت و درمان نیز تورم نقطه‌ای به حدود ۴۳ درصد رسیده، بدین معنا که افراد برای استفاده از سبد مشخصی از خدمات و کالا‌های پزشکی و درمانی نسبت به خرداد ۹۹ می‌بایست ۴۳ درصد هزینه بیشتری پرداخت کنند. البته که این هزینه در صورت وجود آن دارو در داروخانه و واردات آن است وگرنه که مجبور به استفاده از موارد مشابه با قیمت‌های بالا خواهند بود.
با استناد به این گزارش بیشترین تورم نقطه‌ای در خرداد به بخش لوازم خانگی و نگهداری از آن‌ها با رقم ۶۶ درصد ثبت شد. اگرچه می‌توان صحت این رقم را در افزایش قیمت لوازم خانگی در یک سال اخیر نیز جست‌وجو کرد؛ یخچال ایرانی سایدبای‌ساید ال‌جی در خرداد ۱۴۰۰ حدود ۶۴ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود در حالی که در خرداد ۹۹ قیمتی به اندازه ۳۲ میلیون تومان داشت. البته افزایش قیمت محدود به وسایل الکترونیکی یا آشپزخانه نمی‌شود و یک دست مبلمان هفت نفره با پارچه ترک و چوب راش گرجستانی نیز افزایش قیمتی دو برابری و در برخی فروشگاه‌ها تا ۴ برابر نیز داشته است. به نظر می‌رسد در آینده‌ای نه چندان دور خرید وسایل خانه به اندازه رهن یک خانه در محله‌های متوسط، هزینه در بر داشته باشد. اگرچه در شرایط فعلی نیز قیمت‌هایش به رهن کامل یک آپارتمان نقلی در محله‌های ارزان تهران نزدیک شده است.
صدای دهک‌های پایین را کسی می‌شنود؟
پیش از گزارش «شاخص قیمت مصرف‌کننده به تفکیک استان در خرداد ۱۴۰۰» مرکز آمار، داده‌های مربوط به تورم نقطه‌ای دهک‌های مختلف هزینه‌ای کشور نیز منتشر شده بود که بر اساس آن دهک اول هزینه‌ای در دو ماه ادیبهشت و خرداد سال جاری تورم نقطه‌ای گروه کالای خوراکی و آشامیدنی بالاتر از متوسط کشور و ۹ دهک دیگر داشتند. تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها در خرداد ماه ۶۲.۳ درصد بود که برای دهک اول ۶۶.۳ درصد برآورد شد. تورم نقطه‌ای برای کالا‌های غیرخوراکی کشور نیز ۴۰.۸ درصد بود که دهک دهم برای خرید یک سبد مشخصی از کالاها و خدمات غیرخوراکی در خرداد سال جاری نسبت به خرداد ۹۹ به اندازه ۴۵.۹ هزینه بیشتری پرداخت کرد.
با استناد به اعداد مرکز آمار برای دهک اول هزینه‌ای، آبان ۹۹ بدترین ماه بود چرا که تورم ماهانه خوراکی و آشامیدنی به ۱۴.۷ درصد رسیده بود. این در حالی است که مهر ۹۹ بیشترین تورم ماهانه برای کالا‌های غیرخوراکی برای این گروه با رقم ۵.۸ درصد به ثبت رسید. در یک سال منتهی به خرداد ۱۴۰۰، دهک‌های اول تا سوم بیشترین تورم سالانه خوراکی و آشامیدنی‌ها را با عدد ۵۴، ۵۴.۲ و ۵۴ درصد در اختیار داشتند. با تداوم روند فعلی تورم در این گروه کالاها، سلامت این دهک‌ها در معرض خطر جدی قرار می‌گیرد
