ریزش شدید بازار سهام جهانی و ارزش سهام شرکت‌های بزرگ فناوری جهان، کاهش پیش‌بینی رشد اقتصادی چین و افزایش احتمال وقوع رکود در آمریکا از مهم‌ترین خبرهای اقتصادی هفته سوم مرداد سال ۱۴۰۳ بوده است.
در هفته گذشته اعداد و ارقام متعددی درباره اقتصاد، تجارت و کسب‌وکار از سوی رسانه‌ها، نهادهای اقتصادی بین‌المللی و مراکز تحقیقاتی منتشر شد که مهم‌ترین آن‌ها ازاین‌قرار است:
۳ هزار میلیارد
افزایش نگرانی نسبت به وضعیت اقتصاد آمریکا برای وال‌استریت و دیگر بازارهای سهام جهان تبعات ترسناکی داشت به شکلی که دوشنبه گذشته این بازارها بدترین ریزش خود را از سال ۱۹۸۷ تاکنون تجربه کردند و کاهش ارزش یک‌ماهه هفت شرکت برتر فناوری جهان هم در این روز به بیش از ۳ هزار میلیارد رسید. S&P ۵۰۰ در بدترین روز خود در نزدیک به دو سال اخیر ۳ درصد افت کرد. میانگین صنعتی داوجونز ۱۰۳۳ واحد یا ۲٫۶ درصد سقوط کرد درحالی‌که نزدک ۳٫۴ درصد سقوط کرد زیرا «هفت باشکوه» فناوری شامل اپل، انویدیا و دیگر شرکت‌های بزرگ فناوری که قبلاً ستاره‌های بازار سهام بودند، دچار ریزش شدند. ارزش سهام اپل روز دوشنبه پس‌ازاینکه شرکت وارن بافت برکشایر هاتاوی فاش کرد که سهام مالکیت خود را در سازنده آیفون کاهش داده است، ۴٫۸ درصد سقوط کرد.
انویدیا، شرکت تولید تراشه‌هایی که به نماد ثروت بادآورده هوش مصنوعی وال‌استریت تبدیل‌شده است، ۶٫۴ درصد ریزش کرد. شرکت آلفابت هم ۴٫۴ درصد سقوط کرد. درمجموع، S&P ۵۰۰ با ۱۶۰٫۲۳ واحد کاهش به ۵۱۸۶٫۳۳ رسید. داوجونز ۱۰۳۳٫۹۹ سقوط کرد و به ۳۸۷۰۳٫۲۷ رسید و نزدک کامپوزیت ۵۷۶٫۰۸ سقوط کرد و به ۱۶۲۰۰٫۰۸ رسید. مجموع هفت باشکوه نزدیک به ۳ هزار میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از اوایل جولای، زمانی که بیشتر گروه در بالاترین حد ارزش معاملاتی خود بود ازدست‌داده است.
۳.۳ درصد
صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی چین در میان‌مدت به‌تدریج کاهش می‌یابد و تا سال ۲۰۲۹ تحت تاثیر بهره‌وری ضعیف و پیری جمعیت به حدود ۳.۳ درصد می‌رسد. براساس گزارش این صندوق، دومین اقتصاد بزرگ جهان باوجود تداوم ضعف در بخش املاک، با رشد ۵.۲ درصدی تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۳ و پنج‌درصدی سالانه در نیمه اول سال ۲۰۲۴، انعطاف‌پذیر باقی‌مانده است.
در این گزارش آمده است رشد عمدتاً ناشی از سرمایه‌گذاری عمومی قوی و بهبود مصرف خصوصی پس از همه‌گیری کرونا بوده و صادرات خالص نیز اخیراً تقویت‌شده است. بااین‌حال، تورم در فصل‌های اخیر در بحبوحه تداوم کسادی اقتصادی پایین بوده است. انتظار می‌رود با کاهش شکاف تولید و کاهش تاثیر نزول قیمت‌های کالا، تورم به‌تدریج افزایش یابد. این نهاد خاطرنشان کرد انقباض عمیق‌تر از حد انتظار در بخش املاک، همراه با سطوح بالای بدهی، می‌تواند منجر به فشارهای ضدتورمی پایدار و حلقه‌های بازخورد منفی کلان مالی شود.
۷۱٫۶ درصد
گزارش جدید بانک مرکزی ترکیه از کاهش نرخ تورم در این کشور نشان از دومین سقوط متوالی نرخ تورم دارد که ناشی از کاهش قیمت مصرف‌کننده به ۷۱٫۶ درصد در ماه ژوئن است. مهمت شیمسک، وزیر دارایی ترکیه در شبکه اجتماعی X گفت که تورم سالانه در حال کاهش است. به گفته او دولت ترکیه همچنان به نتایج مثبت در همه زمینه‌های برنامه‌‌هایش که هدف اصلی آن کاهش تورم است، ادامه می‌دهد.
بانک مرکزی در ماه جولای برای چهارمین ماه متوالی هزینه‌های استقراض را بدون تغییر روی ۵۰ درصد نگه داشت. کپیتال اکونومیکس می‌گوید که کاهش شدید تورم در ترکیه در ماه جولای به بانک مرکزی این آرامش را می‌دهد که روند کاهش تورم در مسیر خود باقی است. اما زمان می‌برد تا سیاست‌گذاران کاملاً متقاعد شوند که می‌توانند تسهیل شرایط پولی را آغاز کنند. درحالی‌که نرخ تورم سالانه در ماه جولای کاهش یافت، در مقایسه با ماه ژوئن ۳٫۲۳ درصد افزایش یافت. نرخ تورم در ماه ژوئن به‌صورت ماهانه ۱٫۶۴ درصد افزایش‌یافته بود. آموزش، مسکن، بهداشت و هتل و رستوران بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
۴۳.۲
نتایج نظرسنجی شاخص مدیران خرید آلمان نشان داد که رکود در بخش تولید آلمان، که حدود یک‌پنجم اقتصاد بزرگ اروپا را تشکیل می‌دهد، در ماه جولای تداوم داشته است. شاخص نهایی مدیران خرید برای تولید آلمان از ۴۳.۵ در ژوئن به ۴۳.۲ در جولای سقوط کرد که بالاتر از تخمین اولیه ۴۲.۶ بود و زیر سطح ۵۰ باقی ماند که رشد را از انقباض جدا می‌کند. براساس این گزارش، عامل اصلی کاهش شاخص مدیران خرید در ماه جولای، کاهش شدید و شتابان تولید بود که نشان‌دهنده ضعف مداوم تقاضا در سراسر این بخش است. با توجه به کاهش شدید تولید و سفارش‌های جدید در بخش تولید، بانک تجاری هامبورگ پیش‌بینی‌های خود را برای رشد اقتصاد آلمان به ۰.۲ درصد برای سال جاری کاهش داده است که از پیش‌بینی قبلی ۰.۵ درصد کمتر است.
۷ درصد
صادرات چین در ماه جولای برخلاف انتظارات با کمترین سرعت خود در سه ماه اخیر رشد کرد و بر نگرانی‌ها در مورد چشم‌انداز بخش تولیدی این کشور افزود. تحلیلگران می‌گویند که کارخانه‌های چین در ماه‌های آینده احتمالاً با فشار شدیدی مواجه خواهند شد که به دلیل تعرفه‌های غربی و مشکلات ناشی از کاهش تقاضا است، درحالی‌که نوسانات در بازارهای مالی و ترس از رکود آمریکا چالش‌های جدیدی را برای سیاست‌گذارانی که تلاش می‌کنند بهبود اقتصادی شکننده را تقویت کنند، ایجاد می‌کند. داده‌های گمرک در روز چهارشنبه نشان داد که محموله‌های خروجی در ماه جولای ۷ درصد نسبت به سال قبل افزایش‌یافته است که سرعت رشد کمتری نسبت به رشد ۸٫۶ درصدی ماه ژوئن و پیش‌بینی‌ها از افزایش ۹٫۷ درصدی در این ماه داشته است.
به گفته اقتصاددانان رشد صادرات چین ممکن است به دلیل اثر پایه در آینده تک‌رقمی باقی بماند، اما با توجه به کاهش تقاضای خارجی و وضع تعرفه‌ها، محموله‌های خروجی در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ با فشار بیشتری مواجه خواهند شد. واردات چین در مقابل با نرخ قوی ۷٫۲ درصد افزایش یافت و کاهش ۲٫۳ درصدی در ماه ژوئن را معکوس کرد و قوی‌ترین عملکرد در سه ماه اخیر را نشان داد. همچنین انتظارات تحلیلگران برای افزایش ۳٫۵ درصدی را شکست داد.
۵.۶ درصد
میانگین تورم سالانه کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، OECD در ماه ژوئن به ۵.۶ درصد رسید که نسبت به ۵.۹ درصد در ماه می کاهش‌یافته است. این سازمان اعلام کرد رقم منتشرشده، پایین‌ترین سطح از اکتبر سال ۲۰۲۱ تاکنون بوده است. در ماه ژوئن، تورم سالانه در ۲۴ کشور از ۳۸ کشور منطقه سازمان همکاری اقتصادی و توسعه کاهش یافت و در ۹ کشور به زیر ۲ درصد رسید. تورم انرژی در منطقه کشورهای عضو در این سازمان از ۲.۵ درصد در ماه مه به ۲.۳ درصد در ژوئن کاهش یافت و در ۲۴ کشور افت کرد. در گروه هفت، تورم سالانه در ژوئن ۲.۷ درصد بود که از ۲.۹ درصد در ماه مه کاهش یافت و از ۲.۶ درصد به ۲.۵ درصد در منطقه یورو نزول کرد. در گروه ۲۰، تورم سالانه از ۷.۳ درصد در ماه مه به ۷.۰ درصد در ژوئن کاهش یافت.
۲۵ درصد
اقتصاددانان گروه گلدمن ساکس احتمال رکود اقتصادی آمریکا در سال آینده را از ۱۵ درصد به ۲۵ درصد افزایش دادند، اما تأکید کردند که باوجود افزایش نرخ بیکاری، نیازی به نگرانی نسبت به رکود اقتصادی نیست. به گفته آن‌ها، اقتصاد آمریکا همچنان به‌طورکلی خوب به نظر می‌رسد، هیچ عدم تعادل مالی عمده‌ای وجود ندارد و فدرال رزرو فضای زیادی برای کاهش نرخ بهره دارد و می‌تواند در صورت نیاز به‌سرعت این کار را انجام دهد. هفته گذشته در حالی به پایان رسید که داده‌های مشاغل آمریکا نشان می‌داد که استخدام در ماه جولای به‌طور قابل‌توجهی کند شده و بیکاری به بالاترین میزان در سه سال اخیر رسیده است.
این موضوع نگرانی‌ها را در مورد کندی رشد افزایش داده و این نگرانی را ایجاد می‌کند که فدرال رزرو برای کاهش نرخ‌های بهره بیش‌ازحد منتظر مانده است. پیش‌بینی‌های گلدمن نسبت به پیش‌بینی‌های جی پی مورگان و سیتی‌گروپ کمتر تهاجمی است. گلدمن ساکس انتظار دارد بانک مرکزی آمریکا در ماه‌های سپتامبر، نوامبر و دسامبر، معیار خود را ۲۵ واحد کاهش دهد. در مقابل، جی‌پی مورگان و سیتی‌گروپ پیش‌بینی‌های خود را برای پیش‌بینی کاهش نیم واحدی در ماه سپتامبر اصلاح کردند.
۵۲.۱
شاخص مدیران خرید خدمات چین از ۵۱.۲ در ژوئن به ۵۲.۱ افزایش یافت که نشان‌دهنده رشد برای نوزدهمین ماه متوالی است. این شاخص عمدتاً شرکت‌های خصوصی و صادرات محور را پوشش می‌دهد. شاخص مدیران خرید خدمات نشان داد که این بخش از اقتصاد چین در ماه جولای نسبت به رشد ژوئن متوقف‌شده است، به‌طوری‌که فروش خرده‌فروشی، خدمات بازار سرمایه و صنایع خدمات املاک و مستغلات همگی کاهش‌یافته‌اند. دومین اقتصاد بزرگ جهان در سه‌ماهه دوم بسیار آهسته‌تر از حد انتظار رشد کرد و با فشارهای کاهش تورم و رکود طولانی املاک مواجه شد، به‌طوری‌که رشد خرده‌فروشی در ژوئن به ضعیف‌ترین سرعت خود از اوایل سال ۲۰۲۳ رسید. نتایج این نظرسنجی نشان داد که زیر شاخص سفارش‌های جدید از ۵۲.۱ در ژوئن به ۵۳.۳ در جولای افزایش‌یافته، درحالی‌که مقیاس تقاضای خارج از کشور کمترین رشد را از آگوست ۲۰۲۳ نشان داده است.
۷٫۳ درصد
انتشار گزارش جدید توسط آژانس ملی آمار فرانسه، INSEE ، درباره کاهش فراتر از حد پیش‌بینی نرخ بیکاری در فرانسه برای دولت امانوئل ماکرون خبری خوشحال‌کننده بوده است. نرخ کلی بیکاری فرانسه نسبت به نرخ ۷٫۵ درصدی که در سه‌ماهه اول مشاهده‌شده بود، کاهش‌یافته و به ۷٫۳ درصد رسیده است و نشان‌دهنده افزایش ۰٫۱ درصدی نرخ سال‌به‌سال است. این به این معنی است که در حال حاضر ۲٫۳ میلیون نفر در فرانسه بیکار هستند که نسبت به سه‌ماهه گذشته ۴۰ هزار نفر کاهش داشته است. این نتیجه برای INSEE که اخیراً پیشنهاد کرده بود نرخ بیکاری در سه‌ماهه دوم ثابت بماند، شگفت‌آور است.
این سازمان همچنین پیش‌بینی کرد که این رقم تا پایان سال به ۷٫۶ درصد افزایش یابد. در ماه می، ولادیمیر پاسرون رئیس بخش اشتغال در INSEE خاطرنشان کرد که بازار کار نشانه‌هایی از تاب‌آوری را نشان می‌دهد که با کاهش شدید در فعالیت‌های اقتصادی مواجه شده است. وی در گفتگو با فرانس اینفو خاطرنشان کرد که بیکاری در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۲ و سه‌ماهه اول ۲۰۲۳ به سطوح پایینی کاهش‌یافته است و طی سال گذشته به‌آرامی دوباره شروع به افزایش کرده است که به ادامه روند صعودی اشاره دارد.
۶۰۲ میلیارد
بانک مرکزی روسیه اعلام کرد ذخایر بین‌المللی روسیه تا اول آگوست ۲۰۲۴ به ۶۰۲ میلیارد دلار رسیده که از ابتدای جولای ۸.۵ میلیارد دلار برابر ۱.۴ درصد افزایش‌یافته است. این بانک اعلام کرد ذخایر ارزی با ۰.۸۳ درصد افزایش در ماه جولای به ۴۲۲ میلیارد و 457 میلیون دلار رسیده است، درحالی‌که ارزش طلای پولی موجود در ذخایر با ۲.۹ درصد افزایش در ماه به ۱۷۹ میلیارد و 593 میلیون دلار رسیده است. ذخایر بین‌المللی روسیه دارایی‌های خارجی نقدی در اختیار بانک و دولت روسیه است که شامل ارز خارجی، حق برداشت ویژه، جایگاه ذخیره در صندوق بین‌المللی پول و طلا برای مصارف پولی هستند.
پس از آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین، کشورهای غربی تحریم‌هایی را علیه بانک روسیه اعمال کردند. علاوه بر مسدود کردن ذخایر طلا و ارز روسیه، کلیه معاملات مربوط به مدیریت ذخایر و دارایی‌های بانک مرکزی و همچنین معاملات با هر شخص حقوقی، سازمان یا ارگانی که به نمایندگی یا به دستور بانک مرکزی روسیه عمل کند، ممنوع اعلام‌شده است.
