گزارش اتاق ایران از اقتصاد ترکمنستان حاکی از این است که اقتصاد این کشور برپایه کشاورزی استوار است و تولید پنبه، علوفه، انگور، محصولات لبنی و سبزیجات در اولویت قرار دارد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی اهواز ، اتاق ایران گزارشی درباره شرایط صنعت و کشاورزی در ترکمنستان منتشر کرده است؛ در بخشی از این گزارش آمده: ترکمنستان از نظر وسعت در رتبه پنجاه‌وچهارم کشورهای جهان قرار دارد با آب‌وهوایی کویری و نیمه‌گرمسیری با باران کم؛ برای همین استعداد کمی برای کشاورزی دارد. کشاورزی در این کشور به آبیاری وابسته است. اما این کشور منابع طبیعی عمده نفت، گاز طبیعی، گوگرد، نمک، کلسیم و ید در اختیار دارد.
در ادامه این گزارش آمده که ترکمنستان در زمان شوروی سابق تولید پنبه را برعهده داشت و حالا علاوه بر تولید پنبه به سمت تولید محصولاتی چون علوفه، انگور، محصولات لبنی و سبزیجات رفته و پیشرفت‌هایی به دست آورده است.
همچنین در بخش دامپروری نیز دولت ترکمنستان در تولید و پرورش اسب، شتر، گوسفند، گاو و خوک فعالیت‌های گسترده‌ای را در دستور کار خود قرار داده است. از دیرباز چراندن گوسفندان ترکمنی که به «قره گول»معروفند، در بخش بزرگی از دشت قره قوم ، توسط مردم این کشور رایج بوده و انجام شده است. پرورش کرم ابرایشم نیز از جمله فعالیت‌هایی است که در ترکمنستان از رونق خوبی برخوردار است.
در این گزارش آمده است: هرچند 48 درصد از نیروی کار ترکمنستان در بخش کشاورزی فعال است، اما هنوز کشاورزان این کشور مجاز به مالکیت زمین نیستند و دولت به عنوان مالک تمام زمین‌های کشور شناخته می‌شود. دولت زمین کشاورزی را به مدت یک تا پنج سال به کشاورزان اجاره می‌دهد. متوسط زمین‌های قابل اجاره به کشاورزان برای کشت حدودا دو و نیم هکتار است. در بسیاری از موارد، دولت تعیین کننده نوع کشت بر روی زمینی است که به کشاورزان اجاره داده می‌شود.
همچنین دولت ترکمنستان از طریق «انجمن‌های کشاورزی»، زمین‌های زراعی را به کشاورزان این کشور اجاره می‌دهد. این انجمن‌ها دارای قدرت فراوانی بوده و می‌توانند حق استفاده کشاورزان از زمین را براساس قانونی که به آن «استفاده نامناسب از زمین» گفته می‌شود و یا به دلیل بایر گذاستن زمین، از کشاورزان سلب کند. گاه ممکن است به دلیل دیدگاه‌های شخصی افراد حاضر در این انجمن‌ها نیز ، زمینی را از کشاورز گرفته و به فرد دیگری واگذار کند.
پس از استقلال ترکمنستان در سال 1991 خصوصی‌سازی تدریجی و محدود زمین‌های قابل کشت با نظارت و کنترل دولت آغاز شد. یکی از هزینه‌های عمده در بخش کشاورزی ترکمنستان، هزینه آبیاری است که باعث شده در کنار وضعیت آب و هوایی نه چندان مناسب این کشور برای تولید محصولات کشاورزی، هزینه عمده ای را بر کشاورزان ترکمنی و همچنین دولت این کشور وارد سازد.
برخی از فعالان اقتصادی و کارشناسان کشاورزی بر این باورند که دولت ترکمنستان به جای تجدید ساختار اقتصاد کشاورزی در این کشور، سیاست جایگزینی تولید به جای واردات را مورد توجه قرار داده و به همین دلیل ، ترکمنستان شاهد خصوصی‌سازی اندکی در بخش کشاورزی است. عدم توسعه راه‌ها و حمل و نقل در بخش کشاورزی نشان می‌دهد دولت در تلاش است تا با افزایش دستوری تولید و ارائه محرک‌های تشویقی همچون اعطای وام و دادن نهاده‌های کشاورزی با کاهش واردات خصوصا در بخش غلات، به نوعی خودکفایی در این بخش نایل آیند که به‌نظر می‌رسد تا رسیدن به این هدف ، راه درازی را در پیش دارد.
بسته شدن مرزهای ترکمنستان در اسفند سال 1398 بر روی تمام کشورهای جهان ، در اولین روزهای شیوع ویروس کرونا که باعث عدم امکان ورود مواد غذایی به این کشور شده و سبب افزایش چندین برابری محصولاتی همچون سی زمینی ، پیاز ، انواع میوه ، گندم ، آرد و ... شد، نشان داد که دولت ترکمنستان تا رسیدن به اهداف خود در بخش کشاورزی برای ایجاد امینت غذایی ، راه دشواری را در پیش رو دارد. پرورش اسب در ترکمنستان دارای اهمیت بسیاری است و ترکمن ها توجه خاصی به حفظ نژاد اسب ترکمنی »آخال تکه»دارند و آن را نوعی رحمت الهی برای قوم خود می‌دانند.
ترکمن ها خصوصا پس به قدرت رسیدن رئیس جمهور فعلی این کشور ، نوعی خاصی از سگ را که به آن «سگ آلابای» گفته می شود ، به عنوان سگ نژاد ترکمنی معرفی نموده و مقامات دولتی بر لزوم حفظ و پرورش نژاد آن تاکید دارند. این امر تا آن حد مورد توجه مقامات ترکمنی است که اخیرا مجسمه ی بزرگی از سگ آلابای در یکی از میادین جدید شهر عشق آباد ، پایتخت ترکمنستان نصب شده و ساختمان جدیدی نیز در عشق آباد تحت عنوان«اتحادیه بین‌‌المللی سگ‌های آلابای» افتتاح شده است.
متن کامل گزارش را از اینجا بخوانید.
