بهبود وضعیت اقتصادی تایلند، موافقت تخصیص وام به نیجریه، تضعیف اقتصاد کره جنوبی و بازارهای آسیایی، ادامه فشار بر قیمت نفت جهانی و تداوم کاهش تورم در ترکیه از مهمترین خبرهای اقتصادی هفته دوم مهر سال ۱۴۰۳ بوده است.
در هفته گذشته اعداد و ارقام متعددی درباره اقتصاد، تجارت و کسبوکار از سوی رسانهها، نهادهای اقتصادی بینالمللی و مراکز تحقیقاتی منتشر شد که مهمترین آنها ازاینقرار است:
۸۵ هزار میلیارد دلار
صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که تسریع در خروج تدریجی زغالسنگ میتواند فرصت اقتصادی جهانی به ارزش ۸۵ هزار میلیارد دلار را ایجاد کند، اما چالشهای مالی، بهویژه در اقتصادهای نوظهور وابسته به زغالسنگ، علیرغم مزایای بالقوه، مانع از این روند میشود و مشارکتهای دولتی و خصوصی برای مدیریت ریسکها و تضمین انتقال پایدار انرژی زغالسنگ به انرژی پاک ضروری است.دلیل اقتصادی برای حذف تدریجی زغالسنگ غیرقابلانکار است و صندوق بینالمللی پول تخمین میزند که جهان از حذف تدریجی انرژی زغالسنگ به سود خالص ۸۵ هزار میلیارد دلاری و کاهش ۱.۵ درجه سانتیگرادی دما خواهد رسید. این مبلغ ۱.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی فعلی جهان در سال منتهی به سال ۲۱۰۰ را شامل میشود. به همین ترتیب، انرژیهای تجدید پذیر جدید در اکثر موارد بسیار ارزانتر از زغالسنگ و نیروگاههای زغالسنگ موجود هستند. براساس تجزیهوتحلیلی که در سال ۲۰۲۰ انجامگرفته است، جایگزینی زغالسنگ با نیروی پاک ممکن است در سال ۲۰۲۵ برابر ۱۴۱ میلیارد دلار صرفهجویی در مصرف برق به دنبال داشته باشد.
۱٫۵۷ میلیارد دلار
بانک جهانی هفته گذشته اعلام کرد که بسته مالی ۱٫۵۷ میلیارد دلاری را برای نیجریه تحت برنامه جدیدی برای حمایت از بخشهای بهداشت و آموزش و کمک به تأمین انرژی پایدار تصویب کرده است. این بانک در بیانیهای اعلام کرد که بسته وام جدید به افزایش در دسترس بودن و اثربخشی تأمین مالی برای آموزش پایه و ارائه خدمات بهداشتی اولیه کمک میکند. این بانک گفت که تأمین مالی جدید شامل ۵۰۰ میلیون دلار برای رسیدگی به مسائل حاکمیتی است که ارائه آموزش و بهداشت را محدود ساخته است و ۵۷۰ میلیون دلار هم برای برنامه تقویت مراقبتهای اولیه بهداشتی و ۵۰۰ میلیون دلار برای پروژه برق و آبیاری پایدار برای نیجریه اختصاص خواهد یافت. بانک جهانی همچنین اعلام کرد که بخشی از این پول برای بهبود ایمنی سدها برای محافظت از مردم در برابر سیل استفاده خواهد شد.
۱۱.۴ درصد
بانک مرکزی تایلند اعلام کرد که اقتصاد تایلند در ماه آگوست در سطح مشابهی نسبت به ماه قبل باقیمانده است، زیرا فعالیتهای اقتصادی با حمایت صادرات و تولید انجام میشود، اما گردشگری ریزشی بوده است. این بانک تایلند عنوان کرد که صادرات، محرک اصلی اقتصاد تایلند، در ماه اگوست نسبت به سال قبل ۱۱.۴ درصد افزایشیافته است، درحالیکه واردات ۸.۵ درصد افزایشیافته که منجر به مازاد حساب تجاری ۲.۴ میلیارد دلاری شده است. بانک مرکزی تایلند بر این باور است که مازاد حسابجاری در ماه اگوست ۱.۴ میلیارد دلار بوده که نسبت به مازاد تجدیدنظر شده ۰.۱ میلیارد دلاری در ماه جولای به دلیل صادرات سریع محصولات کشاورزی به شرکای تجاری که با کمبود مواجه بودند، افزایشیافته است. بانک مرکزی اعلام کرد مصرف خصوصی در ماه آگوست نسبت به ماه قبل ۰.۵ درصد افزایشیافته است درحالیکه سرمایهگذاری خصوصی ۳.۳ درصد کاهشیافته است.
۴۸٫۳
شاخص مدیران خرید تولیدکنندگان در کره جنوبی، چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا، که توسط S&P Global گردآوریشده است، در سپتامبر براساس تعدیل فصلی به ۴۸٫۳ رسید که از ۵۱٫۹ در ماه آگوست کاهش داشت. این شاخص برای اولین بار در پنج ماه گذشته به زیر مرز ۵۰ سقوط کرد که انبساط را از انقباض جدا میکند و پایینترین سطح را از ماه ژوئن ۲۰۲۳ به ثبت رساند. تولید و سفارشهای جدید در ماه سپتامبر، پس از افزایش پنجماهه متوالی، با شدیدترین رکود به ترتیب در ۱۱ ماه و ۱۵ ماه، کاهشیافته است. درحالیکه تقاضای داخلی ضعیف در این نظرسنجی بهعنوان عامل اصلی کاهش سفارشها ذکر شد، تجارت جدید صادراتی نیز اولین رکود سال خود را ثبت کرد. براساس این نظرسنجی، بهطور خاص، فروش صادرات به چین، ژاپن، هند و آمریکا ضعیف شده است. به گفته اقتصاددانان در S&P Global بخش تولید کره جنوبی در طول ماه سپتامبر با تغییر وضعیت مواجه شده است. اقتصاد کره جنوبی در سهماهه دوم بهطور غیرمنتظرهای کوچک شد و شدیدترین انقباض خود را از سهماهه چهارم سال ۲۰۲۲ به ثبت رساند.
۸۱ دلار
نظرسنجی ماهانه رویترز نشان داد تحلیلگران انتظار دارند باوجود ریسکهای ژئوپلیتیکی، قیمت نفت تحتفشار کاهشی بماند. در نظرسنجی رویترز از ۴۱ تحلیلگر و اقتصاددان که در دو هفته گذشته انجام شد، میانگین قیمت هر بشکه نفت برنت در سال جاری، ۸۱ دلار و ۵۲ سنت پیشبینی شد که پایینترین قیمت پیشبینیشده در نظرسنجیهای رویترز از ماه فوریه بوده و از قیمت ۸۲ دلار و ۸۶ سنت که در اوت پیشبینیشده بود هم کمتر است. میانگین قیمت نفت آمریکا هم ۷۷ دلار و ۶۴ سنت پیشبینی شد که پایینتر از قیمت ۷۸ دلار و ۸۲ سنت پیشبینیشده در اوت است. اکنون پیشبینی میشود تقاضای جهانی برای نفت به میزان ۰.۹ تا ۱.۲ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۴ رشد کند که کمتر از برآورد قبلی یک تا ۱.۳ میلیون بشکه در روز است. همچنین وزیر انرژی عربستان سعودی شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، بهتازگی به سایر وزیران گروه اوپک پلاس هشدار داده است که اگر سایر تولیدکنندگان اوپک پلاس، سهمیه تولید خود را رعایت نکنند، قیمت نفت ممکن است به ۵۰ دلار در هر بشکه سقوط کند. روزنامه فایننشال تایمز هفته گذشته گزارش کرده بود عربستان سعودی تمایل دارد از هدف قیمت غیررسمی ۱۰۰ دلار برای هر بشکه نفت دست بکشد و سهم بازارش را پس بگیرد.
۲ درصد
آژانس بینالمللی انرژی (IEA) پیشبینی کرد با تشدید رقابت میان آسیا و اروپا برای گاز طبیعی مایع ، الانجی، تقاضای جهانی برای گاز طبیعی در سال ۲۰۲۵، به بالاترین حد خود خواهد رسید. این آژانس در گزارشی از بازار اعلام کرد اروپا پس از کاهش واردات در سال جاری، به گاز طبیعی مایع بیشتری در سال ۲۰۲۵ نیاز خواهد داشت که هم عرضه در بازار را محدود خواهد کرد و هم اختلاف قیمت را با آسیا کاهش خواهد داد. در گزارش آژانس بینالمللی انرژی آمده است که عرضه گاز طبیعی محدود است و عدم قطعیتها در چشمانداز سال ۲۰۲۵ را افزایش میدهد. طبق پیشبینی آژانس بینالمللی انرژی، مصرف گاز اروپا در سال جاری نسبت به سال ۲۰۲۳ ممکن است ۲ درصد کاهش یابد. تقاضای صنعتی بهبودیافته اما کمتر از سطح قبل از بحران باقیمانده است، درحالیکه مصرف گاز در بخش نیرو، با رونق گرفتن انرژیهای تجدید پذیر، همچنان رو به کاهش است. تقاضای این منطقه برای گاز در سال ۲۰۲۵، ممکن است یک درصد افزایش یابد.
۴۹.۳۸ درصد
موسسه آماری ترکیه اعلام کرد که نرخ تورم سالانه ترکیه در ماه سپتامبر به ۴۹.۳۸ درصد رسیده که پایینترین سطح از ماه جولای ۲۰۲۳ است. بخش مسکن با ۹۷.۸۷ درصد بالاترین افزایش قیمت را در ماه سپتامبر بهصورت سالانه به ثبت رسانده است و پسازآن بخش آموزش با ۹۳.۵۹ درصد و بخش رستورانها و هتلها با ۶۵.۴۱ درصد قرارگرفتهاند.
کمترین نرخ مربوط به حملونقل با ۲۶.۶ درصد، پوشاک و کفش با ۳۰.۷ درصد و ارتباطات با ۳۶.۶۴ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم ماهانه در ماه سپتامبر ۲.۹۷ درصد بوده که نسبت به ماه آگوست ۲.۴۷ درصد افزایش داشته است. در ماه گذشته، اقلام ارتباطی با ۰.۸۸ درصد کاهش قیمت ماهانه و آموزش با ۱۴.۲۱ درصد، اصلیترین مواردی بودند که بیشترین افزایش ماهانه را ثبت کردهاند.
۸.۶ درصد
انجمن بینالمللی حملونقل هوایی، یاتا، اعلام کرد کل تقاضا برای سفرهای هوایی در جهان طی ماه آگوست بهطور سالانه ۸.۶ درصد افزایشیافته است. این انجمن اعلام کرد که ظرفیت کل، کیلومتر- مسافر (ضرب تعداد مسافران در میزان مسافت طی شده)، ۶.۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل در ماه آگوست افزایشیافته و ضریب بار به ۸۶.۲ درصد رسیده که رکورد بالایی به شمار میرود. در همین مدت، تقاضای بینالمللی ۱۰.۶ درصد و تقاضای داخلی ۵.۶ درصد افزایشیافته است. یاتا همچنین اعلام کرد بازارهای جهانی محموله هوایی رشد سالانه قوی تقاضا را در ماه آگوست نشان داده است. کل تقاضا برای محمولههای هوایی در ماه آگوست نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۱۱.۴ درصد افزایشیافته است.