وخامت بیشتر وضعیت اقتصادی در چین و آلمان، کاهش قیمت جهانی نفت، بهبود اقتصادی در ترکیه و کاهش فرصت‌های شغلی در اقتصاد آمریکا از مهم‌ترین خبرهای اقتصادی هفته دوم آبان سال ۱۴۰۳ بوده است.
در هفته گذشته اعداد و ارقام متعددی درباره اقتصاد، تجارت و کسب‌وکار از سوی رسانه‌ها، نهادهای اقتصادی بین‌المللی و مراکز تحقیقاتی منتشر شد که مهم‌ترین آن‌ها ازاین‌قرار است:
۱۷.۸ درصد
سود شرکت‌های صنعتی چین در ماه سپتامبر با سرعتی بیشتر از ماه گذشته کاهش یافت، زیرا فشارهای کاهش تورم قدرت مالی شرکت‌ها را کاهش داده است. اداره ملی آمار چین در بیانیه‌ای اعلام کرد که سود صنعتی ماه گذشته در شرکت‌های بزرگ چینی پس از افت ۱۷.۸ درصدی در ماه اگوست، ۲۷.۱ درصد نسبت به سال قبل کاهش‌یافته است. سود در ۹ ماه سال نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ کاهش ۳.۵ درصد داشته است. سود صنعتی معیاری کلیدی از سلامت مالی کارخانه‌ها، معادن و شرکت‌های تأمین‌کننده انرژی است که می‌تواند بر تصمیمات سرمایه‌گذاری آن‌ها در ماه‌های آینده تأثیر بگذارد. سودهای ضعیف‌تر نماد چالش‌های پیش روی اقتصاد ۱۸ هزار میلیارد دلاری چین شده است و در راستای رفع این چالش‌ها اقداماتی مانند کاهش نرخ بهره از اواخر سپتامبر به اجرا گذاشته‌شده‌اند. تشدید تورم در قیمت‌های تولیدکننده، علی‌رغم رشد سریع‌تر تولید صنعتی، احتمالاً باعث کاهش درآمد شرکت‌ها شده است. قیمت‌های کارخانه در ماه سپتامبر برای بیست و چهارمین ماه متوالی کاهش یافت و کاهش اخیر شتاب گرفت و منعکس‌کننده تقاضای ضعیف داخلی بود.
۷۱٫۹۹ دلار
پس‌ازآنکه حمله تلافی‌جویانه رژیم صهیونیستی به ایران نتوانست خسارت قابل‌توجهی را وارد کند و درنتیجه خطر شعله‌ور شدن مجدد درگیری‌ها کاهش یافت، نفت خام هفته را با کاهش قیمت آغاز کرد. قراردادهای شاخص جهانی برنت در معاملات اولیه آسیا در روز دوشنبه به ۷۱٫۹۹ دلار در هر بشکه رسید که نسبت به پایان ۷۶٫۰۵ دلار در روز جمعه کاهش‌یافته است. این قیمت‌ها ساعات بعدی بهبود یافتند و حدود ۷۲٫۷۳ دلار معامله شدند. کاهش قیمت جهانی نفت امیدواری‌ها به سردتر شدن تنش‌ها در خاورمیانه که امنیت بازار جهانی انرژی را تهدید می‌کرد، افزایش داده است. سائول کاونیک، تحلیلگر انرژی در MST Marquee به رویترز گفت که ماهیت محدودتر حملات، ازجمله اجتناب از زیرساخت‌های نفتی، امیدها را برای کاهش تنش افزایش داده است و منجر به کاهش ریسک چند دلاری درازای هر بشکه شده است. کلاید راسل تحلیلگر بازار نفت رویترز اظهار داشت که بازار نفت آخرین مبادلات بین رژیم صهیونیستی و ایران را به‌عنوان نشانه‌ای از تنش‌زدایی در نظر گرفته است، همان‌طور که کاهش قیمت نفت در اوایل روز دوشنبه هم تأکیدی بر همین واقعیت است.
منفی ۰.۲ درصد
شرکت اس اند پی گلوبال رشد منفی اقتصاد رژیم صهیونیستی را برای سال جاری و نرخ ۳.۲ درصد را برای سال ۲۰۲۵ و نرخ ۳.۶ درصد را برای سال ۲۰۲۶ پیش‌بینی کرد. این گزارش حاکی از وضعیت دشوار اقتصادی در رژیم صهیونیستی به دلیل شدت یافتن جنگ این رژیم در لبنان است.براساس این گزارش، تولید ناخالص داخلی رژیم صهیونیستی در سال جاری با رشد منفی ۰.۲ درصدی، کوچک خواهد شد. رشد اقتصادی در سال‌های آینده هم کاهش پیدا خواهد کرد و نرخ رشد ۳.۲ درصد سال ۲۰۲۵ و نرخ رشد ۳.۶ درصد برای سال ۲۰۲۶، پیش‌بینی‌شده است. کسری مالی رژیم صهیونیستی امسال به ۹ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش‌یافته و در سال آینده، به ۶ درصد و در سال ۲۰۲۶، به پنج درصد خواهد رسید. صندوق بین‌المللی پول هم هفته گذشته، با توجه به گسترش جنگ از سوی رژیم صهیونیستی در منطقه، پیش‌بینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی این رژیم در سال ۲۰۲۵ را از برآورد ۵.۴ درصد در آوریل، به ۲.۷ درصد بازنگری کرد.
۵ میلیارد دلار
داده‌های ماه سپتامبر اداره آمار چین نشان می‌دهد زیان انباشته در بزرگ‌ترین صنعت فولاد جهان در ۹ ماه اول سال به ۳۴ میلیارد یوان برابر ۵ میلیارد دلار افزایش‌یافته است. بخش پالایش نفت چین هم در این دوره شاهد زیان ۳۲ میلیارد یوانی بود. سود شرکت‌های صنعتی به‌طورکلی با سرعت بیشتری نسبت به یک ماه قبل کاهش‌یافته‌اند. کارخانه‌های فولاد چینی مجبور شده‌اند تولید خود را کاهش دهند تا از حاشیه سود ناشی از بحران طولانی‌مدت املاک چین محافظت کنند. پالایشگاه‌های نفت نیز در پی تقاضای ضعیف برای سوخت به‌واسطه رشد سریع تقاضا برای خودروهای برقی در کشور، کار خود را کاهش می‌دهند.
سهام فولاد روز دوشنبه پس‌ازاینکه انجمن اصلی صنعت فولاد چین اعلام کرد سیاست‌هایی را برای تشویق همکاری بین اعضا پیشنهاد می‌کند و از شرکت‌ها خواست تا از رقابت تنش‌زا با یکدیگر خودداری کنند، به‌شدت افزایش یافت. اقدامات اخیر پکن برای تحریک اقتصاد و نحوه تأثیر آن‌ها بر تقاضای مواد خام به‌دقت تحت نظر است. به گفته شرکت گلدمن ساکس، در پی اجرای این اقدامات، مصرف نفت می‌تواند افزایش اندکی داشته باشد، اگرچه تمرکز این اقدامات بر مدیریت بحران کنونی مسکن چین به‌جای تقویت شروع جدید ساخت‌وسازها، تأثیر آن‌ها را بر بازار فولاد محدود خواهد کرد.
۴.۴۳ میلیون تن
واردات نفت و محصولات نفتی به ترکیه در آگوست نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، ۱.۸۵ درصد رشد کرده و به ۴.۴۳ میلیون تن رسیده است. سازمان رگلاتوری بازار انرژی ترکیه در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد حجم واردات نفت خام که بزرگ‌ترین بخش واردات نفت به ترکیه است، در آگوست، ۷.۱۱ درصد کاهش‌یافته و به ۲.۶۵ میلیون تن رسید. دراین‌بین، واردات دیزل به میزان ۲۲.۵ درصد کاهش یافت و به ۱.۲۷ میلیون تن رسید. باوجود کاهش واردات نفت خام و دیزل، مجموع واردات نفت به ترکیه، به دلیل واردات بالاتر محصولات نفتی دیگر مانند سوخت هواپیمایی و دریایی، بنزین و نفت کوره، افزایش‌یافته است. بزرگ‌ترین حجم واردات از روسیه به میزان ۱.۳۱ میلیون تن بوده و پس‌ازاین کشور، عراق با ۴۸۷ هزار و ۶۸۳ تن و قزاقستان با ۳۱۶ هزار و ۲۱۲ تن قرارگرفته است. فروش بنزین هم در ترکیه در ماه آگوست، ۴۰.۲ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یافت و به ۵۱۹ هزار و ۱۸۶ تن رسید. فروش دیزل، ۹ درصد افزایش یافت و به ۲.۴۳ میلیون تن رسید. مجموع فروش محصولات نفتی، ۱۲.۶ درصد افزایش یافت و به ۳.۱۱ میلیون تن رسید.
۱۱ هزار و ۹۶۱ ین
یک نظرسنجی دولتی روز دوشنبه نشان داد که میانگین افزایش حقوق ماهانه در ژاپن در سال جاری از ۲۵۲۴ ین در سال ۲۰۲۳ به رکورد ۱۱ هزار و ۹۶۱ ین رسیده و برای اولین بار در بحبوحه افزایش قیمت‌ها از مرز ۱۰ هزار ین فراتر رفته است. افزایش ۱۰ هزار ینی در متوسط حقوق در ژاپن رکوردی جدید در این کشور به شمار می‌رود. این رقم که نشان‌دهنده افزایش ۴٫۱ درصدی نسبت به سال گذشته است، در حالی به ثبت رسیده است که اتحادیه‌های مدیریت و کارگری در مذاکرات دستمزد بهار امسال در مورد افزایش تاریخی دستمزدها توافق کردند. به گفته وزارت کار، رشد حداقل دستمزد نیز به افزایش کمک کرده است.
هم ارزش و هم نرخ افزایش دستمزدها برای سومین سال متوالی از سال قبل فراتر رفته است و اکنون به بالاترین رقم از زمان در دسترس بودن داده‌های حقوق ژاپن در سال ۱۹۹۹ رسیده است. نتایج نشان می‌دهد که روند افزایش متوسط دستمزد در کشوری که شرکت‌ها به‌طور سنتی تمایلی به افزایش حقوق پس از یک دوره طولانی کاهش قیمت نداشتند، در حال افزایش است. اما دستمزدهای واقعی این کشور در ماه می برای بیست و ششمین ماه متوالی کاهش یافت. اگرچه این نرخ در ماه‌های ژوئن و ژوئیه افزایش یافت، اما این رقم در ماه آگوست کاهش یافت، که نشان از ناهمخوانی افزایش دستمزد با افزایش قیمت‌ها دارد و ازاین‌رو خانوارها برای تأمین مخارج زندگی خود با مشکل مواجه هستند.
منفی ۰.۲ درصد
اتاق بازرگانی و صنعت آلمان به دلیل بحران ساختاری مداوم، پیش‌بینی رشد اقتصاد آلمان را از صفر درصد به منفی ۰.۲ درصد برای سال ۲۰۲۴ کاهش داد. اتاق بازرگانی و صنعت آلمان در بیانیه‌ای اعلام کرد که انتظار دارد اقتصاد آلمان در سال آینده دچار رکود شود و ۳۱ درصد از شرکت‌های شرکت‌کننده در نظرسنجی نیز انتظار دارند وضعیت کسب‌وکارشان بدتر شود. درحالی‌که سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌ها کمتر از سطوح قبل از همه‌گیری است، اتاق بازرگانی و صنعت آلمان گفت که یک‌سوم شرکت‌ها می‌خواهند سرمایه‌گذاری‌های خود را کاهش دهند که می‌تواند به معنای سرمایه‌گذاری تا کمتر از ۴۰ درصد در بخش‌های صنعتی باشد. براساس این بیانیه، برخی از شرکت‌ها انتظار دارند که وضعیت در سال آینده بدتر شود که سومین سال متوالی در اقتصاد آلمان بدون رشد واقعی تولید ناخالص داخلی خواهد بود.
در سال ۲۰۲۰، زمانی که همه‌گیری ویروس کرونا آغاز شد، آلمان برای اولین بار از سال ۲۰۰۹ رکود اقتصادی را تجربه کرد. سال گذشته، اقتصاد آلمان ۰.۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت و برآوردهای موسسه تحقیقات آلمان از ۰.۴ درصد به رشد صفر کاهش یافت. گزارش اولیه اداره آمار فدرال هم نشان داد که تورم سالانه آلمان در ماه اکتبر به ۲ درصد رسیدهاست، یعنی نرخی بیش از انتظار تحلیلگران. شاخص قیمت مصرف‌کننده هم در این کشور نسبت به ماه سپتامبر ۰.۴ درصد افزایش‌یافته است.
۵۰ میلیارد دلار
دولت عربستان برای تأمین مالی برنامه چشم‌انداز پرهزینه ۲۰۲۳ خود دست به دامن فروش اوراق قرضه شده است و در سال جاری مبلغ مجموع اوراق منتشرشده توسط این دولت به ۵۰ میلیارد دلار رسیده است. عربستان سعودی ماه گذشته در واکنش به کاهش قیمت نفت، ۳ میلیارد دلار از محل فروش اوراق قرضه جدید از طریق شرکت نفتی دولتی آرامکو، برداشت کرد که این برداشت از ماه جولای تاکنون برای پادشاهی عربستان دومین مورد به شمار می‌رود. با احتساب این اوراق اخیر، مجموع انتشار اوراق قرضه عربستان در سال جاری را به حدود 50 میلیارد دلار رسانده است که نشان از پرهزینه بودن برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ دارد.
بلومبرگ این هفته از مجموع میزان قرار گرفتن دولت عربستان سعودی در معرض بازارهای اوراق قرضه از طریق صندوق ثروت دولتی خود خبر داد. براساس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط بلومبرگ، صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی عربستان سعودی در سال جاری درمجموع ۵۰ میلیارد دلار اوراق قرضه، هم در قالب بدهی‌های شرکتی و هم بدهی دولتی منتشر کرده است. همچنین احتمالاً تا پایان سال بدهی بیشتری صادر خواهد کرد زیرابه یکی از بزرگ‌ترین بازیگران بازار اوراق قرضه در سطح بین‌المللی تبدیل خواهد شد.
۱۲ هزار
دفتر آمار کار آمریکا روز جمعه گزارش داد که حقوق و دستمزد غیر کشاورزی در ماه ۱۲ هزار مورد افزایش داشته است که نسبت به ماه سپتامبر کاهش شدیدی به شمار می‌رود و کمتر از برآورد ۱۰۰ هزار موردی داوجونز است. در گزارشی که پیش‌ازاین انتظار می‌رفت که یک گزارش ضعیف باشد، اکتبر کمترین رشد را از دسامبر ۲۰۲۰ به ثبت رسانده است. بااین‌حال، نرخ بیکاری مطابق با انتظارات ۴٫۱ درصد باقی‌مانده است. معیار وسیع‌تری از نرخ بیکاری که شامل کارگران دلسرد و کسانی است که به دلایل اقتصادی شغل پاره‌وقت دارند نیز بدون تغییر روی ۷٫۷ درصد باقی‌مانده است.
در این گزارش اداره آمار کار آمریکا خاطرنشان کرده است که اعتصاب کارگران شرکت بوئینگ احتمالاً ۴۴ هزار شغل در بخش تولید را کاهش داده است که درمجموع منجر به از دست رفتن ۴۶ هزار موقعیت شغلی شده است. علاوه بر این، در گزارش به تأثیر طوفان‌های هلن و میلتون اشاره‌شده است که بر وضعیت اشتغال در آمریکا «تأثیر خالص» داشته است. در این گزارش آمده است که پاسخ‌های نظرسنجی برای بررسی مؤسسات که نشان‌دهنده میزان افزایش سرفصل حقوق و دستمزد غیر کشاورزی است، بسیار پایین‌تر از حد متوسط و درواقع کمترین میزان در بیش از ۳۰ سال گذشته بوده است، اما این موارد کاهش هم در مناطق آسیب‌دیده توسط طوفان و هم در مناطق خارج از منطقه طوفان مشاهده‌شده‌اند.
