اشاره: امروزه توسعه ی کشت گیاهان دارویی مورد توجه جدی قرار گرفته است. تجویز رسمی گیاهان دارویی از سوی پزشکان سنتی سبب ازدیاد مصرف شده که همین امر تقاضای بازار به این قبیل محصولات را دوچندان کرده است. همچنین کشت این نوع گیاهان به نسبت سایر کشتها منافع بیشتری را نصیب کشاورزان می کند. روابط عمومی اتاق بازرگانی اهواز با توجه به اهمیت این موضوع با مدیرعامل شرکت سبز ساتر کارون مصاحبه ای ترتیب داده است:
مختصری از تحصیلات و بنگاه تحت مدیریت خودتان بگویید؟
سعاد امیری دارای کارشناس ارشد کشاورزی از دانشگاه شیراز هستم. با توجه به تحصیلات و تجارب عملی در سال ۹۸ شرکتِ خود را که فعال در زمینه گیاهان دارویی است با نام سبز ساتر کارون دایر کردم.
انگیزه نهایی شما از فعالیت در حوزه گیاهان دارویی چیست؟
طبق مطالعاتی که به انجام رسانده ام خوزستان از جمله استانهای مستعد در زمینه کشت گیاهان دارویی است که یکی از دلایل فعالیتم همین موضوع است. از طرف دیگر من تسلط خوبی نسبت به بازار داخلی محصولات مرتبط دارم لذا به منظور گسترش فعالیتهای تجاری خود با توجه به نیاز بالای بازار گیاهان دارویی در خارج از کشور وارد این عرصه شدم. چشم انداز کلی ما بر کشت و صادرات گیاهان دارویی با مرکزیت استان خوزستان استوار است.
با توجه به شرایطی که کرونا بر کسب و کارها گذاشت آیا فعالیتهای مربوط به این گیاهان با کاهش تولید همراه بوده است؟
خیر شرایط کرونا باعث افزایش بی سابقه ی مصرف بعضی گیاهان دارویی شد. طبیعتاً افزایش تقاضا منجر به افزایش تولید بسیاری از اقلام گردید.
شرکت شما چه خدماتی در زمینه گیاهان دارویی ارائه میدهد؟
در بحث ترویج کشت این گیاهان در استان خوزستان و ترغیب کشاورزان به این امر، شرکت ما خدماتی همچون بازدید از زمین جهت انجام آزمایشات مربوط به آب و خاک و اعطای مشاوره های اختصاصی در زمینه‌ی کشت گیاهان دارویی ارایه می نماید. انتخاب گیاه مناسب و برآورد اقتصادی کشت انواع گیاهان دارویی، آموزش و نظارت بر ۳ مرحله کاشت، داشت و برداشت از دیگر خدمات ما می باشد. این را هم باید اضافه بکنم که تامین نهاده ی برخی از محصولات و پیش خرید تضمینی آنها نیز درسبدخدمات شرکت قرار می گیرد. بازاریابی جهت فروش محصولات نیز در زمره خدمات ما در شرکت قرار دارد.
با توجه اهمیت ترویج کشت محصولات مزبور و لزوم توسعه ی آن، درخواست شما از دولت جدید و دستگاه‌های ذیربط چیست؟
طبق مطالعات میدانی می توان گفت که تقریبا همه کشاورزان به شرط خرید تضمینی محصولات شان تمایل به کشت گیاهان دارویی دارند زیرا هنوز با بازاریابی گیاهان دارویی آشنایی لازم را ندارند. در کنار صرفه اقتصادی که این نوع کشت برای کشاوزان دارد، اگر فروش محصول آنها نیز تضمین شود قطعا با تحولی بزرگ در کشاورزی استان مواجه خواهیم شد.
آیا شرکت شما بصورت مستقیم قادر به خرید محصولات نیست؟
بحث ما کلان است و چنانچه حجم محصولات تولیدی بالا باشد کمک دولت جهت تشویق کشاورزان و تضمین محصولات آنها لازم است. باید توجه داشت که پیش خرید یا تضمین فروش توسط شرکت با توجه به قیمت بالای محصولات منطبق بر توان و امکانات شرکت نیست اما چنانچه مشکل نقدینگی ما بواسطه تسهیلات ارزان قیمت و حمایتی دولت تامین شود، قطعاً اقدام به پیش خرید کردن محصولات خواهیم نمود. در صورت حمایت دولت ما می توانیم محصول همه ی کشاورزانی که با نظارت شرکت ما اقدام به کشت کرده اند را پیش خرید کنیم.
لطفا در رابطه با سود کشت گیاهان دارویی نسبت به کشتهای سنتی برای کشاورزان خوزستانی صحبت کنید؟
در یک کلام سود کشت گیاهان دارویی بشرط تضمین فروش حتی برای کسانی که مساحت زمینهایشان کم است قابل مقایسه با کشتهای گذشته شان نیست.
از آنچه گفتید اینگونه استنباط می شود که محور توسعه ی این کسب و کار، بانکها هستند؟
بله بانکها مهمترین نقش را در این زمینه ایفا می کنند. البته بشرطی که شرایط دریافت وام با تسهیل بیشتری صورت بگیرد. در این صورت ما قادر خواهیم بود سطح زیادی از زمین‌هایی کشاورزان را زیر کشت گیاهان دارویی ببریم و کشاورز ما نیز دغدغه ای برای فروش محصول خود نخواهد داشت.
وضعیت فعلی استان و سایر استانها در این زمینه چگونه است؟
در استان خوزستان با کمک بنیاد، اقدام به کشت گیاهان دارویی صورت گرفت. در جاهای مختلف نیز اقدام به کشت گیاهان دارویی با همکاری و اجرای بخش خصوصی شده است. در برخی استانها کشت وسیع و موفق این گیاهان مدیون سرمایه گذاری خوب بخش خصوصی و بهره مندی آنها از اسپانسر است. شرایط ما در استان خوزستان مناسب است و تنها نقص موجود حمایت دولت است.
اشتغال چه جایگاهی در این مبحث دارد؟
حمایت و مساعدت دولت به گیاه کاران ضمن تقویت چرخه ای بزرگ از کسب و کارها باعث ایجاد فرصتهای شغلی برای بسیاری از فارغ التحصیلان بومی استان خواهد شد.
آیا صادرات گیاهان دارویی با مشکل همراه است. در این ارتباط توضیح دهید؟
بله و ظرفیت صادرات ما خیلی بیشتر است. بطور کلی در زمینه برند و بسته‌بندی در شرایط مطلوب قرار نداریم که همین امر سبب اصلی خام‌فروشی است. به نظر من با کار کردن در این زمینه می‌توانیم به جایگاه بسیار خوبی در سطح جهان برسیم.
وضعیت کشور در تولید گیاهان دارویی چگونه است؟
کشور ما از نظر اقلیم و گیاهان دارویی که بومی ایران هستند تنوع بسیار زیادی دارد و خیلی از گیاهان دارویی ما هنوز به زیر کشت نرفته اند، ( منظور گیاهان بومی ) و در سطح تجاری کشت و کار نمی‌شوند یا کم کشت و کار می‌شوند یا از مراتع به صورت خودرو جمع‌آوری می‌شوند. لذا با حمایت دولت و فعالیت فارغ التحصیلان بخش کشاورزی و بخش خصوصی که در قالب شرکت فعالیت دارند می‌توانیم این گیاهان به خصوص گیاهان بومی را در سطح وسیع کشت کنیم و به دنیا معرفی کنیم. بر این نکته تاکید می کنم که فعالیت حرفه ای در این زمینه باعث اشتغال‌زایی زیاد و ارز آوری مناسب برای کشور خواهد داشت.
در باره خام فروشی بگوئید؟
خام فروشی بدترین حالت در صادرات است زیرا حلقه ای بزرگ از کسب و کارها بواسطه آن از بین می رود. سود ناکافی، اشتغال کم و ارزآوری نامناسب از جمله آثارِ مستقیم خام فروشی هستند.
برای توسعه کشت گیاهان دارویی به صورت تجاری چه پیشنهادی دارید؟
در برخی از استانها از جمله خوزستان، شرایط اقلیمی به گونه ای است که امکان کشت گیاهان دارویی خاص وجود دارد. پیشنهاد این است که با کشت گیاهان دارویی در سطح وسیع و ایجاد کارخانه در محل مزرعه یا نزدیک به آن جهت فرآوری، همچنین مکانیزاسیون برداشت گیاهان دارویی جهت حفظ مواد موثر در گیاهان، می توان کمک زیادی به تولید محصولات با کیفیت جهت تامین بازار داخلی و خارجی نمود.
در باره فواید مکانیزسیون و نزدیک بودن کارخانه ها به مزارع تولید گیاهان دارویی بگوئید؟
نزدیک بودن کارخانه به مزرعه در درجه اول سبب صرفه اقتصادی می شود و مواد موثر در گیاهان دارویی نیز تضعیف یا از بین نمی رود. می دانیم که هدف از کشت گیاهان دارویی علوفه نیست و هدف ابقای ماده موثر در این نوع گیاهان جهت عرضه به مخاطبان است. اگر بخواهیم به یک دسته بندی از فواید مکانیزاسیون برداشت گیاهان دارویی برسیم می توانیم این فواید را اینگونه بیان کنیم: اولاً: مکانیزسیون نسبت به برداشت دستی باعث کاهش آلودگی میکروبی می شود. ثانیاً: این روش باعث افزایش بازدهی اقتصادی و افزایش درآمد تولید میشود. ثالثاً: باعث کاهش ضایعات گیاهان دارویی میگردد.
با توجه به رسالت اتاقهای بازرگانی کشور و نقش این اتاقها در مراودات اقتصاد خارجی، انتظار شما از اتاق بازرگانی اهواز چیست؟
البته نقش اتاقهای بازرگانی در این زمینه بسیار مهم است و دلیل عضویت شرکت تحت مدیریت اینجانب در اتاق بازرگانی اهواز به همین دلیل بوده است. اطمینان دارم تعامل بسیار خوبی در زمینه برگزاری کلاسهای آموزشی در خصوص ترویج و کشت گیاهان دارویی در استان خوزستان خواهیم داشت. از طریق اتاق اهواز می توانیم مُعرفِ خوبی برای شرایط اقلیمی و گیاهان قابل کشت در استان خوزستان باشیم.
خانم امیری بفرمائید این معرفی چه فواید عملی برای استان خوزستان دارد؟
قبل از هر چیز باید گفت که کشاورزان گیاه کار ما نسبت به خیلی از استانها که مبادرت به کشت گیاهان دارویی می کنند عقب هستند . لذا پرداختن به آموزش صحیح موجب معرفی گیاهان قابل کشت در استان و صرفه ی اقتصادی آنها همچنین ترغیب دوستداران و کشاورزان در این حوزه می شود. همانطور که در ابتدای این مصاحبه گفته شد، پیش نیاز اقدامات عملی در این زمینه، حمایتهای دولت همچون خرید تضمینی اقلام تولیدی از کشاورزان خوزستانی است که امیدواریم این موضوع از طریق اتاق بازرگانی اهواز به دست اندرکاران امر در ۲ سطح ملی و محلی منتقل شود.
آیا شرکت شما اقدام به شناسایی گیاهان دارویی قابل کشت در استان خوزستان کرده است؟
بله چنین کاری صورت گرفته است. پکیج آموزشی گیاهان دارویی قابل کشت در استان خوزستان با توجه به شرایط اقلیمی استان توسط بنده تدوین شده و قابل ارائه به دوستداران و علاقه مندان است.
از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید تشکر می کنیم؟
من نیز از روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز بخاطر اعطای این فرصت تشکر می کنم.
گفتگو: محمدرضا مطیعی
