انجام امور اظهار و ترخیص تنها باید توسط کارگزاران رسمی گمرک انجام شود
رئیس گمرک چذابه با تأکید بر لزوم استفاده از کارگزاران رسمی در فرآیندهای گمرکی گفت: تنها افرادی که به عنوان کارگزار یا حق‌العمل‌کار رسمی مجاز شناخته شده‌اند، حق انجام امور اظهار و ترخیص کالا را دارند.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی اهواز ، احمد بروایه در سمینار آموزشی امور گمرکی که با هدف آشنایی فعالان اقتصادی با الزامات قانونی، فرآیندهای اجرایی و تغییرات اخیر در سیاست‌های صادرات و واردات، در اتاق بازرگانی اهواز برگزار شد اظهارکرد: باتوجه به تحول دیجیتالی گمرک ایران از سال ۱۳۹۳، تمامی فرآیندهای گمرکی اکنون به صورت سامانه‌ای و از طریق سیستم EPL انجام می‌شود و نخستین گام در این مسیر، احراز هویت و کدینگ صاحبان کالا است. هیچ وکالت‌نامه‌ای برای احراز هویت پذیرفته نیست و صاحب کالا باید شخصاً حضور یابد تا اطلاعات او به صورت رسمی در سامانه ثبت شود.
وی اظهارنامه گمرکی را به عنوان “اعلامیه رسمی و حقوقی صاحب کالا در برابر قانون” توصیف کرد و افزود: زمانی که اظهارنامه ثبت و تأیید می‌شود، تمامی مسئولیت‌های قانونی متوجه امضاکننده آن است. هرگونه اشتباه یا ارائه اطلاعات نادرست، حتی در قالب خطای محاسباتی، مشمول جریمه و پیگرد خواهد بود.
وی به مواد قانونی مرتبط در قانون امور گمرکی اشاره کرد و گفت: ناآگاهی نسبت به قانون، رافع مسئولیت نیست.
رئیس گمرک چذابه در ادامه به تشریح رویه‌های فنی ارزش‌گذاری کالا پرداخت و گفت: ارائه شرح دقیق و ارزش واقعی کالا در اظهارنامه از ارکان اصلی تشریفات گمرکی است. ارزش اعلامی باید بر مبنای معیارهای بین‌المللی و مورد تأیید گمرک باشد. اعلام ارزش بالاتر از واقع، مصداق بیش‌ارزشی (Overvaluation) و اعلام ارزش کمتر از واقع، مصداق نزول ارزش (Undervaluation) محسوب می‌شود که هر دو تخلف گمرکی هستند.
وی همچنین درباره مسیرهای ترخیص کالا توضیح داد: پس از تسلیم اظهارنامه، سیستم بر اساس ارزیابی ریسک، مسیر سبز، زرد یا قرمز را برای کالا تعیین می‌کند. در مسیر سبز، کالا بدون بررسی فیزیکی و صرفاً بر مبنای اسناد ترخیص می‌شود. این مسیر بر اعتماد به صحت اطلاعات اظهارشده استوار است، اما در صورت کشف مغایرت، مسئولیت نهایی همچنان با صاحب کالا خواهد بود.»
بروایه یکی از محورهای مهم این سمینار را تبیین سیاست‌های ارزی و تعهدات صادراتی دانست و در تشریح روند تحول سیاست‌های صادراتی کشور گفت: در دهه ۷۰، سیاست دولت بر پایه تشویق صادرات بود و صادرکنندگان از جوایز ارزی برخوردار می‌شدند. اما با تغییر شرایط اقتصادی، این سیاست‌ها به سمت تسهیل فرآیندها و در نهایت اعمال عوارض صادراتی بر برخی کالاها سوق یافت.
مهم‌ترین الزام برای صادرکنندگان، ایفای تعهد ارزی است
وی افزود: در حال حاضر، مهم‌ترین الزام برای صادرکنندگان، ایفای تعهد ارزی است. صادرکننده موظف است ارز حاصل از صادرات را در مهلت مقرر به کشور بازگرداند و با نرخ مصوب در اختیار سیستم بانکی قرار دهد. عدم ایفای این تعهد منجر به قفل شدن کارتابل EPL و توقف فعالیت تجاری صادرکننده می‌شود.
رئیس گمرک چذابه در بخش دیگری از سخنانش به تسهیلات جدید گمرکی اشاره کرد و گفت: در راستای تسهیل تجارت، ارزیابی در محل تولید برای واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری و گواهی استاندارد اجرا می‌شود. در این رویه، ارزیاب گمرک به محل کارخانه مراجعه و کالا را مشاهده و پلمپ می‌کند تا نیازی به انتقال فیزیکی آن به محوطه گمرک نباشد. این اقدام موجب کاهش زمان تشریفات و تسریع صادرات می‌شود.
وی با تأکید بر لزوم استفاده از کارگزاران رسمی گمرک در انجام امور اظهار و ترخیص، اظهار داشت: اصطلاح “ترخیص‌کار” در قانون گمرکی وجود ندارد. تنها افرادی که به عنوان کارگزار یا حق‌العمل‌کار رسمی دارای مجوز فعالیت هستند، می‌توانند امور گمرکی را انجام دهند و در قبال اظهارنامه‌های تسلیمی، مسئولیت قانونی دارند.
بروایه در پایان فرآیند گمرکی را به یک “سامانه دفاعی پیچیده” تشبیه کرد که در آن، اعتماد اولیه به صحت اطلاعات اظهارشده با چندین لایه کنترل و بازبینی پس از ترخیص همراه است.
رئیس گمرک چذابه خاطرنشان کرد: هدف گمرک، تسهیل تجارت قانونی و هم‌زمان صیانت از حقوق دولت است، و این دو هدف تنها با همکاری دقیق فعالان اقتصادی و رعایت اصول قانونی محقق می‌شود.
این سمینار با حضور جمعی از فعالان اقتصادی، کارگزاران رسمی گمرک، و کارشناسان حوزه صادرات و واردات در اتاق بازرگانی اهواز برگزار شد و مورد استقبال شرکت‌کنندگان قرار گرفت.
